Diyarbakır - Türkiye Barolar Birliği (TBB), Diyarbakır Barosu ve Tahir Elçi’nin eşi Av. Türkan Elçi ile avukatları, Tahir Elçi cinayeti davasında dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun tanık olarak dinlenmesi kararından vazgeçen Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi başkanı ve heyet üyesi bir hakim hakkında tarafsızlıklarını yitirdikleri gerekçesiyle reddi hakim talebinde bulundu. Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki çatışmaların kentteki kültürel ve tarihi varlıklar üzerinde yarattığı tahribata dikkat çekmek için 28 Kasım 2015 günü Dört Ayaklı Minare önünde yaptığı basın açıklaması sonrasında öldürülen Diyarbakır Barosu eski Başkanı Tahir Elçi davasında yeni bir gelişme yaşandı. Elçi davasına bakan Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi, Diyarbakır Barosuna yaptığı ziyaret sırasında Elçi cinayeti için “Tahir Elçi, siyasi bir suikasta kurban gitti" açıklamasını yapan dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun tanık olarak dinlenmesine karar vermişti. Ancak mahkeme, 19 Eylül’de ve celse arasında oy çokluğuyla aldığı kararla “Bu aşamada dinlenmesinin dosyaya bir yenilik katmayacağı” gerekçesiyle Davutoğlu’nun dinlenmesi kararından rücu etmişti. TBB, Diyarbakır Barosu ve Av. Türkan Elçi ile avukatları, Davutoğlu'nun tanık olarak dinlenmesi yönündeki karara ilişkin Diyarbakır Adliyesi önünde basın açıklaması yaptı. Açıklamaya TBB Başkanı Erinç Sağkan, Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren, Av. Türkan Elçi, sivil toplum örgütlerinin temsilci ve yöneticileri ile çok sayıda avukat katıldı.
‘Mahkeme üyeleri bu davadan el çekene kadar reddi hâkim taleplerimizi tekrar edecek’
Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren, Tahir Elçi cinayeti soruşturması ve davasının en başından beri, dünya hukuk literatürüne geçecek türde skandallarla ilerlediğine dikkat çekti. Eren, kamuoyu baskısı ve yürütülen nice çaba sonucunda açılan bu davanın ilerletilmesi konusunda her türlü engelleme ile karşı karşıya kaldıklarını vurgulayarak Elçi davasına bakan Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesinin, katılan vekillerinin davayı ilerletebilecek, suikastı aydınlatabilecek tüm taleplerini reddetmeyi adeta kendisine bir görev olarak bellediğini söyledi. Davanın önemli bir tanığı olan Davutoğlu’nun tanık olarak dinlenmesinden dönülmesini hukuk usulü ve teamülleri içinde bir açıklamanın mümkün olmadığını ifade eden Eren, “Mahkeme çoğunluk üyelerinin bu davayı görmeye devam etmeleri mümkün değildir. Kendilerini görevden el çekmeye davet ediyoruz! Biz müdahil vekilleri olarak bu davayı sonuna kadar takip edeceğiz. Mahkeme çoğunluk üyeleri bu davadan el çekene kadar reddi hâkim taleplerimizi tekrar edecek. Adalet çığlığımızı her geçen gün daha yüksek perdeden dile getirmeye devam edeceğiz” dedi.
Sağkan: Mahkemenin aldığı son karar aslında süreci tüm çıplaklığıyla ortaya çıkarmıştır
TBB Başkanı Erinç Sağkan ise Diyarbakır Barosu ve meslektaşlarıyla birlikte yedi yıldır bu davada isyan ettiklerini ifade ederek, “Bunu herhangi bir ülkede anlatsanız inanmazlar. Burada yedi yıldır bu ülkede bu şehirde güpegündüz sokağın ortasında öldürülen, katledilen bir baro başkanının katilleri bulunsun diye çığlık atıyoruz. Ben kaçıncı sefer açıklama yaptığımızı inanın hatırlamıyorum. İsteniyor ki bir yargılama yapılıyormuş gibi gösterilirken bu hukuksuzluğa bu yargılamaya katılan savunma makamı da alet olsun. Oysa biz hep adil yargılanma hakkını savunduk. Tahir Elçi’nin katilleri ortaya çıkartılıp en ağır cezayı alana kadar da aynı noktada durmaya da devam edeceğiz. Bu yargılamanın soruşturma ve kovuşturma aşamalarının başından sonuna kadar hukuksuzlukla devam ettiğini defalarca kez izah etmeye çalıştık. Mahkemenin aldığı son karar aslında süreci tüm çıplaklığıyla ortaya çıkarmıştır. Tahir Elçi cinayetinin siyasete alet edilmesine müsaade etmeyeceğiz. Tahir Elçi’nin katilleri ortaya çıkartılıp hak ettiği cezaya çarptırılıncaya kadar Diyarbakır Barosunun yanında olmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
‘Davutoğlu’nun yaptığı bu açıklama bilgi ve görgüye dayanıyor’
Açıklamanın ardından TBB, Diyarbakır Barosu ve Av. Türkan Elçi ile avukatları, Davutoğlu'nun tanık olarak dinlenmesi kararının iptal edildiği kararın altında imzası olan Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi başkanı ve bir heyet üyesi hakkında tarafsızlıklarını yitirdikleri gerekçesiyle reddi hakim talebinde bulundu. Elçi davasına bakan mahkemeye sunulan reddi hakim dilekçesinde, Elçi’nin hayatını kaybettiği tarihte başbakan olan Ahmet Davutoğlu’nun, Elçi cinayeti için “Tahir Elçi, siyasi bir suikasta kurban gitti" şeklindeki sözleri hatırlatıldı. Cinayetin işlendiği dönemde yürütmenin başı olan Davutoğlu’nun Elçi cinayeti ile ilgili yürütülen soruşturma konusunda Adalet Bakanlığı ve Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı ile Emniyet ve Jandarma İstihbaratı tarafından bilgilendirildiğine dikkat çekildi ve Davutoğlu’nun açıklamasının gerçek bir bilgi veya görgüye dayanıyor olmasının kuvvetle muhtemel olduğu vurgulandı.
‘Mahkeme bu kararla tarafsızlığını yitirdiğini gösterdi’
Davaya bakan Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi heyetinin Davutoğlu’nun tanık olarak dinlenmesinden vazgeçmesi kararı hakkında “Hakim olarak yargılamaya bakışlarını ortaya koymakta ve tarafsızlıklarını yitirdiklerini göstermektedir” ifadelerine yer verilen dilekçenin devamında şu tespit ve değerlendirmelerde bulunuldu: “Ceza muhakemesinin nihai amacı olan maddi gerçeğe ulaşmanın aracı delillerdir. Delillerin hukuka ve kanuna uygun olması, muhakeme konusu olan olayı aydınlatmaya yarayacak nitelikte olması gerekir. Cinayetin işlendiği tarihteki konum ve statüsü, bilgilere erişim kolaylığı dikkate alındığında, tanığın bu beyanlarının dosyanın sonucuna etkili beyanlar olabileceği hususu yadsınmıştır. Adaletin sağlanması adına tarafsız bir yargılamanın yapılabilmesi için hâkimlerin baskı ve etkilerden korunması, maddi gerçeğin tespiti açısından yargısal faaliyette bulunmaları gerekmektedir. Ancak 19.09.2022 tarihinde alınan ara karar ile birlikte, reddi istenilen hakimlerin tanık delilinden vazgeçilmesine dair karar ile birlikte etki altında olunduğunun gözlemlendiği ve tarafsızlıklarının yitirildiği görülmektedir. Mahkeme başkanı olan İlyas Yumrutas ve üye hakim Zerrin Gürsoy’un tarafsızlıklarını yitirmesi nedeniyle, 5271 sayılı CMK’nın 24/1. maddesi gereğince hakimi ret sebebi oluşturduğundan yazılı olarak ret istemimizi sunar, kabulüne karar verilmesini vekaleten talep ederiz.”*Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.