Hukuki Destek

İsveçli gazeteci Joakim Medin adına istinaf başvurusu: “Gökkuşağı bayrağı hakaret değildir”

İsveçli gazeteci Joakim Medin adına istinaf başvurusu: “Gökkuşağı bayrağı hakaret değildir”

 

MLSA Hukuk Birimi, Türkiye’de “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla 11 ay 20 gün hapis cezası verilen İsveçli gazeteci Joakim Medin hakkında verilen hükmü istinaf etti. MLSA Hukuk Birimi, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne sundukları dilekçede, mahkeme kararının hem basın hem ifade özgürlüğünü ihlal ettiğini vurgularken, “Gökkuşağı bayrağı hakaret değildir” ifadesine özel yer verdiler.

Ankara 79. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından 30 Nisan 2025’te verilen hüküm, karar duruşmasında açıklanmış ve hükmün açıklanması geri bırakılmıştı. Ancak MLSA Hukuk Birimi tarafından Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’ne sunulan iki ayrı istinaf dilekçesinde, hem yargılama sürecinde yaşanan hak ihlalleri sıralandı hem de kararın esasa ilişkin hatalar içerdiği savunuldu.

“Gazeteci protestoya katılmadı, görseli seçmedi”

Dilekçelerde, Medin hakkında verilen cezanın İsveç’te düzenlenen bir protesto sırasında çekilen bir fotoğraftan ibaret olduğu, bu protestoya katılmadığı ve söz konusu görselin editoryal bir tercih sonucu haberde yer aldığı açıklandı. Görselde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a benzetilen bir maketin elinde gökkuşağı bayrağı bulunuyordu. Mahkeme, yalnızca bu görsele dayanarak Medin hakkında mahkumiyet kararı vermişti.

Ancak dilekçelerde bu görselin ne gazeteci tarafından çekildiği, ne de habere kendisi tarafından eklendiği belirtildi. Medin’in yalnızca ilgili haberi kaleme aldığı, görsel ve başlık seçimlerinin gazetenin editoryal ekibi tarafından yapıldığı vurgulandı. Bu durumun, uluslararası basın pratiğinde son derece olağan olduğu da dilekçelerde yer aldı.

“Gökkuşağı bayrağı bir hakaret unsuru değildir”

İstinaf dilekçesinde en dikkat çekici bölümlerden biri ise gökkuşağı bayrağına ilişkin değerlendirme oldu. Mahkemenin gerekçeli kararında gökkuşağı bayrağını taşıyan bir maketin, inancı gereği eşcinselliğe karşı olduğu belirtilen Cumhurbaşkanını rencide ettiği yönündeki değerlendirmesine karşı çıkan MLSA Hukuk Birimi, “Gökkuşağı bayrağı hakaret değildir” başlığı altında geniş bir argümantasyon sundu.

Bayrağın yalnızca LGBTİ+ topluluklarının değil, aynı zamanda barış, kardeşlik ve çok kültürlülüğün de sembolü olduğu; kimi zaman devlet sembolü olarak bile kullanıldığı ifade edildi. İsveç başta olmak üzere pek çok ülkede diplomatik temsilciliklerin her yıl Onur Yürüyüşleri sırasında binalarına bu bayrağı astığı hatırlatıldı. Dilekçede, “Gökkuşağı bayrağını hakaret saymak, LGBTİ+ bireylerin aşağılandığı varsayımına dayanır. Bu yaklaşımın kendisi ayrımcıdır” denildi.

Gözaltı ve yargılama sürecinde usule aykırılıklar

Dilekçelerde, Medin’in İstanbul Havalimanı’nda gözaltına alınma sürecinde yaşanan hak ihlalleri de ayrıntılı biçimde anlatıldı. Kendisine yeminli tercüman sağlanmadan Google Translate ile ifade alınmaya çalışıldığı, müdafiiyle görüşme imkânı sunulmadığı ve ifade sırasında anlamadığı bir tutanağın imzalatılmak istendiği belirtildi. Ayrıca savcılık sorgusu sırasında yanına atanan tercümanın tur rehberi olduğu ve yetersiz çeviri yaptığı da dile getirildi.

İddianamede yer alan haber içeriklerinin ise doğrudan İsveç kamuoyuna yönelik, İsveç’te yayımlanan ve İsveççe yazılan haberlerden oluştuğu, bu haberlerin Türkiye’de yargılama konusu edilmesinin hem “yerellik” hem de “hukuki öngörülebilirlik” ilkeleriyle çeliştiği ifade edildi.

“Soğutucu etki doğurur”

Dilekçede, Medin’e verilen cezanın yalnızca kişisel bir hak ihlali yaratmadığı, aynı zamanda tüm uluslararası basın camiası için bir “soğutucu etki” yarattığı vurgulandı. Medin’in İsrail’den Macaristan’a, Rusya’dan ABD’ye kadar çok sayıda ülke ve lider hakkında eleştirel haberler kaleme aldığı, gazetecilik faaliyetinin yalnızca Türkiye’ye yönelik olmadığı da altı çizildi.

Sonuç olarak MLSA Hukuk Birimi, Medin hakkında verilen 11 ay 20 günlük cezanın kaldırılarak gazetecinin beraatine karar verilmesini talep etti.

Ne olmuştu?

28 Mart’ta geldiği İstanbul Havalimanı’nda ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ ve ‘Terör örgütü üyeliği’ iddialarıyla tutuklanan gazeteci Joakim Medin, MLSA’nın itirazı üzerine 16 Mayıs tarihinide İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından tahliye edildi.

Gazeteci Medin’in işlemlerin ardından, bugün Türkiye’den ayrıldığı bildirildi. Medin hakkında açılan terör örgütü üyeliği davasının ilk duruşması ise 25 Eylül 2025’te görülecek.

Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği Medin hakkında açılan Cumhurbaşkanına hakaret davasının 30 Nisan’daki ilk duruşmasında Medin’e 11 ay 20 gün hapis cezası verilerek tahliyesine karar verilmiş ancak örgüt üyeliği iddiasından tutuklu kalmaya devam etmişti.

Medin hakkında düzenlenen örgüt üyeliğine ilişkin iddianame hakkında Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yetkisizlik kararı verilmesi üzerine dosya İstanbul’a gönderilmişti. MLSA Hukuk Birimi’nin Medin’in tensiple tahliyesi için başvurunun İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilmesi üzerine Medin kaldığı Silivri Cezaevi’nden tahliye edildi. Medin hakkında açılan örgüt üyeliği davasının ilk duruşması ise 25 Eylül 2025’te görülecek.

 

Image

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.