MLSA Aylık Dava İzleme Raporu: Eylül 2024

MLSA Aylık Dava İzleme Raporu: Eylül 2024

 

  • Eylül'de 63 gazeteci, 362 aktivist, 17 öğrenci olmak üzere toplam 480 kişi yargılandı.
  • Toplam 7 davada karar açıklandı; 6 davada beraat kararı verildi, bir dava ölüm nedeniyle düştü. Toplam 15 sanık beraat etti.
  • Gazeteci Lütfiye Burcu Kara’nın tutuklanmasıyla cezaevindeki gazetecilerin sayısı 21’e yükseldi.

Yeni adli yılın başladığı Eylül ayında farklı illerde açılan basın ve ifade özgürlüğü davaları görülmeye davam etti, gazetecilere yönelik baskılar da devam etti. Ay boyunca Hafta boyunca MLSA Dava Takip Birimi, duruşmalardaki gelişmeleri @MLSADavaTakip  adresinden Türkçe ve İngilizce olarak paylaştı. Eylül ayında MLSA Dava takip Birimi 10 şehirde toplam 78 dava izledi.

Bu ay izlemem toplam 7 davada karar açıklandı; 6 davada beraat kararı verilirken, beraat eden sanıkların sayısı 15 oldu. Ekmek Üreticileri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar’ın ‘cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasıyla yargılandığı dava, vefatı nedeniyle düşürüldü.

Bu ay İzmir’de Mücadele Birliği Gazetesi muhabiri Lütfiye Burcu Kara’nın da "örgüt üyeliği" suçlamasıyla tutuklanmasıyla, Türkiye’de cezaevinde tutulan gazeteci sayısı 21’e yükseldi.

Davalar nerede görüldü?

Elde edilen verilere göre İstanbul en fazla duruşmanın görüldüğü il oldu; kentte 46 dava görüldü. Ankara 12 duruşma ile ikinci sırada yer aldı. Diyarbakır’da 11, Ağrı ve Van'da 2 duruşma izlendi. Diğer şehirlerde ise duruşma sayıları 1 ile sınırlı kaldı.

Şehir

Duruşma Sayısı

İstanbul

46

Ankara

12

Diyarbakır

11

Ağrı

2

Van

2

Batman

1

Bitlis

1

İzmir

1

Osmaniye

1

Genel Toplam

78

 

 

Kimler yargılandı?

Eylül ayında yapılan duruşmalarda toplamda 480 kişi hâkim karşısına çıktı. Elde edilen verilere göre, en fazla yargılanan grup aktivistler olurken, gazeteciler de önemli bir sayı ile yargı önüne çıkarıldı. Bu dönemde yargılananların meslek dağılımı şu şekilde belirlendi: 63 gazeteci, 362 aktivist, 17 öğrenci ve 9 avukat yargı önüne çıkarıldı. Ayrıca, her birinde birer tane olmak üzere yazar, yönetmen, sanatçı ve akademisyenler de bu davalarda yargılandı.

Hangi suçlamalar yöneltildi?

Eylül ayında görülen davalarda en sık yöneltilen suçlama, ‘örgüt propagandası’ olurken, ‘silahlı (terör) örgütüne üye olma’ ve ‘toplantı ve gösteri yürüyüşü kanununa muhalefet’ de önemli sayılarda yer aldı.

Suçlama

Sayı

Örgüt propagandası

9

Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanununa Muhalefet

8

Silahlı (terör) örgütüne üye olma

5

Cumhurbaşkanına hakaret

5

Kamu görevlisine hakaret

4

Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme

3

Kişilik haklarının ihlali

3

Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma

2

Görevi yaptırmamak için direnmek

2

Devletin askerî veya emniyet teşkilatını alenen aşağılama

1

Düzeltme ve cevabın usulüne uygun yayımlanmaması

1

Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak ele geçirmek veya yaymak

1

İş ve çalışma hürriyetinin ihlali

1

Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkındaki Kanuna muhalefet

1

İftira

1

Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti’ni, devletin kurum ve organlarını aşağılama

1

Soruşturmanın gizliliğinin ihlali

1

Toplam

63

 

Sanıklar aleyhine kullanılan deliller ne oldu?

Eylül ayında izlenen davalarda sanıklar aleyhine sunulan deliller arasında en çok kullanılan delil türü, haber ve köşe yazıları oldu. Kişilerin katıldıkları eylemler, sosyal medya paylaşımları, yazdığı kitaplar veya basın açıklamaları da aleyhlerine gösterilen deliller arasında yer aldı.

Delil Türü

Sayı

Haber/Köşe yazısı

13

Katıldıkları eylem

10

Sosyal medya paylaşımı

9

Yazdığı kitap

4

Baktığı davalar, müvekkiller, itirafçı ifadeleri

3

Basın açıklaması

3

TV konuşması

1

Çektiği fotoğraf

1

Takip ettiği haber

1

Televizyon programı, röportaj, basın açıklaması vb.

1

Tanık beyanları

1

Basılan gazete

1

Şahmeran figürlü LGBTİ+ bayraklı Kâbe görseli

1

Kamera görüntüleri

1

Adli sicil ve nüfus kayıt örnekleri

1

Kolluk tahkikat dosyası

1

Toplam

54

 

Image

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.