- Ekim ayında 219 öğrenci, 171 aktivist, 88 gazeteci, 29 avukat olmak üzere toplam 517 kişi yargılandı.
- Toplam 19 davada karar açıklandı; 8 davada 106 kişi beraat etti.
- Toplam 6 davada 11 sanık hakkında hapis cezası verildi. Hapis cezalarının toplamı 13 yıl 9 ay 14 gün oldu.
- Türkiye’de halen 22 gazeteci cezaevinde bulunuyor.
Ekim ayında farklı illerde açılan basın ve ifade özgürlüğü davaları görülmeye davam etti, gazetecilere yönelik baskılar da devam etti.
Ay boyunca Hafta boyunca MLSA Dava Takip Birimi, duruşmalardaki gelişmeleri @MLSADavaTakip adresinden Türkçe ve İngilizce olarak paylaştı. Eylül ayında MLSA Dava takip Birimi 9 şehirde toplam 73 dava izledi.
Kimler yargılandı?
Ekim ayında yapılan duruşmalarda toplamda 517 kişi hâkim karşısına çıktı. Elde edilen verilere göre, en fazla yargılanan grup öğrenciler olurken, onları aktivistler izledi. Gazeteciler de önemli bir sayı ile yargı önüne çıkarıldı. Bu dönemde yargılananların meslek dağılımı şu şekilde belirlendi: 219 öğrenci, 171 aktivist, 88 gazeteci, 29 avukat, 3 akademisyen, iki yazar ve birer kişi olmak üzere sanatçı ve siyasetçi.
Karar özeti
Toplam 19 davada karar açıklandı; 8 davada beraat kararı verilirken, beraat eden sanıkların sayısı 106 oldu.
Toplam 6 davada 11 sanık hakkında hapis cezası verildi. Hapis cezalarının toplamı 13 yıl 9 ay 14 gün oldu.
Basın ve ifade özgürlüğü davaları kapsamında Türkiye’de hale 22 gazeteci çeşitli suçlamalarla cezaevinde tutuluyor.
Hapis cezası verilen duruşmalar
- IŞİD'e karşı savaşırken yaşamını yitiren Eylem Ataş ile ilgili paylaşımları gerekçesiyle gazeteci Pelin Özkaptan'ın "örgüt propagandası yapmak" suçunu işlediğini sabit kabul eden mahkeme, 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezası verdi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
- Gazeteci Mehmet Ali Ertaş, Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararı üzerine yeniden yargılandığı davada bir kez daha 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı ve hükmün açıklanmasının geriye bırakılması bırakıldı.
- Pençe-Kilit Harekâtı bölgesindeki çatışmada hayatını kaybeden bir askerin babasının açıklamalarına yönelik sosyal medya platformu YouTube kanalındaki yayında söylediği sözler gerekçesiyle gazeteci Can Ataklı hakkında "halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek" suçundan 10 ay hapis cezası veren mahkeme, cezayı erteledi.
- Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Anadolu Ajansı'ndaki (AA) işinden çıkarılan KHK TV muhabiri Ahmet Erkan Yiğitsözlü’nün yargılandığı davada mahkeme, Yiğitsözlü'ye "silahlı terör örgütüne üye olma" suçlamasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezası verdi.
- Gazeteciler Pınar Gayıp, Eylem Nazlıer, Esra Soybir, Serpil Ünal, Yadigar Aygün ile savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Zeynep Kuray'ın yargılandığı davada "suçun işlendiğinin sabit olduğunu" öne süren mahkeme, 5 ay hapis cezası verdi. Hükmün açıklanması geri bırakıldı.
- İzmir'de bir sokak röportajında söylediği sözler nedeniyle "cumhurbaşkanına hakaret" suçlamasıyla yargılanan Dilruba Kayserilioğlu’na 11 ay 20 gün hapis cezası verildi.
Davalar nerede görüldü?
Elde edilen verilere göre İstanbul en fazla duruşmanın görüldüğü il oldu; kentte 44 dava görüldü. Diyarbakır 12 duruşma ile ikinci sırada yer aldı. Ankara’da 8, İzmir’de 2 duruşma görüldü. Diğer şehirlerde ise birer duruşma yapıldı.
- İstanbul: 44 duruşma
- Diyarbakır: 11 duruşma
- Ankara: 8 duruşma
- İzmir: 2 duruşma
- Dersim: 1 duruşma
- Osmaniye: 1 duruşma
- Şanlıurfa: 1 duruşma
Hangi suçlamalar yöneltildi?
Ekim ayında görülen davalarda en sık yöneltilen suçlamalar, ‘Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanununa muhalefet’ ile ‘silahlı (terör) örgütüne üye olma’ oldu. ‘Örgüt propagandası’, ‘cumhurbaşkanına hakaret’, ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti’ni, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ suçlamaları da önemli sayılarda yer aldı.
|
Suçlama |
Sayı |
|
Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanununa Muhalefet |
13 |
|
Silahlı (Terör) Örgütüne Üye Olma |
13 |
|
Örgüt propagandası |
8 |
|
Cumhurbaşkanına hakaret |
7 |
|
Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti’ni, devletin kurum ve organlarını aşağılama |
5 |
|
Kamu görevlisine hakaret |
4 |
|
Görevi yaptırmamak için direnmek |
4 |
|
Halkı Kin ve Düşmanlığa Alenen Tahrik Etme |
3 |
|
Hakaret |
2 |
|
Terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek |
2 |
|
Kişilik haklarının ihlali |
1 |
|
Soruşturmanın gizliliğini ihlal |
1 |
|
Halkın Bir Kesiminin Benimsediği Dini Değerleri Alenen Aşağılama |
1 |
|
Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin etmek |
1 |
|
Gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla açıklamak |
1 |
|
Suçu bildirmeme |
1 |
|
İftira |
1 |
|
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını özendirme |
1 |
|
Toplam |
69 |
Sanıklar aleyhine kullanılan deliller ne oldu?
Ekim ayında izlenen davalarda sanıklar aleyhine sunulan deliller arasında en çok kullanılan delil türü, sosyal medya paylaşımları oldu. Bunu haber veya köşe yazılar izledi. Aktivistler veya öğrenciler katıldıkları eylemler nedeniyle yargılandı.
|
Delil Türü |
Toplam |
|
Sosyal medya paylaşımları |
16 |
|
Haber/köşe yazısı |
13 |
|
Katıldıkları eylem |
9 |
|
Basın açıklaması |
3 |
|
Avukatların baktığı davalar |
4 |
|
Açıklamalar (televizyon programı, röportaj, basın açıklaması, konuşma vb.) |
3 |
|
Çektikleri belgesel |
1 |
|
Ele geçirilen telefon ve dijital materyaller |
1 |
|
Gizli tanık beyanları, MASAK raporu, para hareketleri, |
1 |
|
Katıldığı toplantı/gösteri/yürüyüş/basın açıklaması, Olay yeri/gözaltı tutanakları, Müşteki beyanları |
1 |
|
Polis fezlekesi |
1 |
|
Sergi |
1 |
|
Sokak röportajı |
1 |
|
Çalıştığı kurum |
1 |
|
Verdiği söyleşide kullandığı ifadeler |
1 |
|
Genel Toplam |
57 |
