Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) Hukuk Birimi avukatları, 13 Ekim tarihinde İstanbul Gaziosmanpaşa Kaymaklığı’nın Kürtçe sahnelenecek tiyatro oyununun yasaklanmasına yönelik aldığı kararı ifade özgürlüğü hakkı ihlali olduğu gerekçesiyle yargıya taşıyacağını duyurdu.
İtalyan yazar Dario Fo’nun eserinden Kürtçe’ye Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) tiyatro grubu olan Teatra Jiyana Nû (Yeni Yaşam Tiyatrosu) tarafından uyarlanan “Bêrû: Klakson Borîzan û Birt” (Yüzsüz: Klakson, Borazanlar ve Bırtlar) adlı oyun, Şehir Tiyatroları Gaziosmanpaşa Sahnesinde izleyici ile buluşmaya hazırlanıyordu.
MLSA Hukuk Birimi avukatları hazırladıkları dava dilekçesinde oyunda Türkiye’deki güncel politik iklime dair herhangi bir gönderme olmadığı ve Kürtçe uyarlamanın gerekçe göstermeksizin yasaklanmasının Anayasa’da düzenlenmiş olan ifade özgürlüğü hakkını ihlal ettiği belirtildi. Dilekçede ayrıca anadilde sanat icrasının ve anadilde sanata erişimin temel bir hak olduğu, bu hakkın engellenmesinin telafisi imkansız zararlar yaratacağı vurgulanarak kararın yürütmesinin durdurulması talep edildi.
Farklı dilde sanat icra eden toplumlar için emsal
Yasağa ilişkin kararda oyunun “ilçe sınırları içerisinde huzur ve güvenliğin, kamu esenliğinin sağlanması” gerekçesiyle yasaklandığı belirtildi.
Kararın hiçbir hukuki zemine oturtulamayacağını belirten MLSA Eş Direktörü avukat Veysel Ok, bu yasağın Kürt tiyatro izleyicileri için hak ihlali oluşturduğunu belirtti: “Kürt dili ve Kürt sanatının kamu güvenliği ile herhangi bir ilgisi yoktur. Tam tersine, Kürt sanatına yönelik bu yasak kamu güvenliğini tehlikeye sokmuştur. İstanbul’da milyonlarca Kürt yaşıyor ve İstanbullu Kürtlerin de anadillerinde sanata erişim hakları var. Biz bu davayı bir izleyici adına açıyoruz çünkü bu yasak izleyicilerin de ifade özgürlüğünü engelleyen bir durum.
Anayasa’ya aykırı bu kararın İdare Mahkemesi tarafından iptal edileceğini umuyoruz. Aksi takdirde ise bütün hukuki yolları kullanacağız. Bu, İstanbul’da yaşayan ve farklı dillerde sanat icra eden tüm toplumlar için de önemli bir ifade özgürlüğü davası olacaktır.”
Valilik ve İçişleri Bakanlığı açıklamaları
Yasaklama kararına dair Twitter’da açıklama yapan İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, oyunun “Kürtçe olduğu için değil, PKK propagandası içermesi nedeniyle” yasaklandığını söyleyerek, oyunla ilgili adli sürecin başlatıldığını söyledi.
İçişleri Bakanı Yardımcısı İsmail Çataklı ise yine Twitter’da yaptığı açıklamada, “Kürtçe tiyatro elbette ki serbesttir. Ancak PKK terör örgütünün propagandasını içeren tiyatro Kürtçe de olsa Türkçe de olsa Arapça da olsa müsaade edilmez. Buna izin verenlerle ilgili de gerekli yasal işlemler başlatılmıştır. Konuyla ilgili açıklama İstanbul Valiliğimizce yapılacaktır” ifadelerini kullandı.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.
