Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde 9 Kasım 2005’te Umut Kitabevi’ni bombalayarak bir kişinin yaşamını yitirmesine neden olan ve suçüstü yakalanan astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz ile itirafçı Veysel Ateş hakkında “insan öldürmek,” “örgüt kurmak” ve “insan öldürmeye teşebbüs” gerekçesiyle açılan dava beraat kararıyla sonuçlandı.Daha önce ceza alan ve yeniden yargılama sonucu tüm suçlardan beraat eden sanık astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz ile itirafçı Veysel Ateş’in avukatları, dönemin Van Cumhuriyet Savcısı Ferhat Sarıkaya'nın davaya dönük itiraflarının ardından, yargılamanın yenilenmesi amacıyla Van 1. Ağır Ceza Mahkemesine başvurmuştu. 11 Ekim 2017’de yeniden yargılama talebini kabul eden mahkeme, sanıkların tahliyesine karar verdi. 20 Aralık’ta görülen son duruşmada mahkeme, tutuklu yargılanan üç sanık hakkında “örgüt kurmak” suçundan beraat kararı verirken, “insan öldürmek ve yaralamak” suçundan tekrar yargılanmalarına hükmederek, üç sanığı da tahliye etti.Van Barosu Yönetim Kurulu üyesi avukat Kadir Kutevi, 16 yıl boyunca devam eden yargılamayı şöyle değerlendiriyor: “Yargılama süreci siyasal bazı çarpışmaların kurbanı oldu. Bu dosya, sözde FETÖ’cü savcı ve hakimler tarafından hazırlandığı öne sürülerek, FETÖ ile AKP arasındaki kavgada heba edildi. Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan bu davanın peşini bırakmayacağını defalarca dile getirmesine rağmen süreç buraya geldi.”
“Failler hakkında verilen beraat kararı Ceza Muhakemesi Kanunu’na aykırı”
“Şemdinli dosyası bölgede gerçekleşen faili meçhul cinayetlerin suçüstü yakalandığı ilk dosya. Bu olaydan sonra bir daha ilçede buna benzer olaylar gerçekleşmedi” diyen Kutevi, durumun bu yönüyle ironik olduğunu söylüyor. Sanıklar hakkında Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 11 Ekim 2017’de verilen cezanın bozularak yeniden yargılama kararı verilmesine değinen Kutevi şöyle konuştu: “Katiller göz önündeyken, kamera kayıtları ve diğer deliller duruyorken maalesef dosya, sırf FETÖ’cü bir hakim hazırlamış diye yeniden yargılamaya konu edildi. Şu an dosyadaki failler hakkında, usulsüz bir şekilde Ceza Muhakemesi Kanunu’na aykırı olmasına rağmen beraat kararı verildi.” Bölgede FETÖ’cü hakim ve savcıların karar verdiği tüm dosyalar için yeniden yargılama kararı çıkması gerektiğini söyleyen Kutevi, bu dosya özelinde failler apaçık ortada olmasına rağmen neden yeniden yargılama ve beraat kararı verildiğini sorguluyor: “Dikkat edilmesi gereken yer burası. Evet, bölgedeki tüm davalar için yeniden yargılama kararı verilmeli ancak bu yapılırken hakkaniyete uygun kararlar alınmalı.”Dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Yaşar Büyükanıt’ın “Tanıyorum, iyi çocuklar” dediği sanıklar hakkında verilen beraat kararının bölge halkının yargıya olan güvenini zedelediğini ekleyen Kutevi dosyanın ruhunu şöyle tanımlıyor: “Mahkeme açısından sanık, aslında dosyanın mağduru olan Umut Kitabevi sahibi Seferi Yılmaz iken, failler mağdur olarak kabul edilmiş.”
Ne olmuştu?
Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde 9 Kasım 2005’te gerçekleşen Umut Kitabevi saldırısına dair Van 3. Ağır Mahkemesinde açılan davada sanık astsubaylar Ali Kaya, Özcan İldeniz ve itirafçı Veysel Ateş’e “insan öldürmek,” “örgüt kurmak” ve “insan öldürmeye teşebbüs” suçlarından 19 Haziran 2006’da 39 yıl 5 ay 10’ar gün hapis cezası verildi. Sanık avukatlarının itirazı üzerine temyiz incelemesini 16 Mayıs 2007’de tamamlayan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, üç sanık hakkında verilen kararı, usul ve görev yönünden bozdu. Yeniden görülen davanın 14 Eylül 2007’deki duruşmasında, mahkeme heyeti “görevsizlik” kararı vererek dosyayı Van Askeri Mahkemesine gönderdi. Mahkeme, 14 Aralık 2007 tarihindeki ilk duruşmada sanıkların tahliyesine karar verdi. Askeri mahkeme, 22 Ocak 2010’da dava dosyasını Hakkari Ağır Ceza Mahkemesine gönderme kararı aldı. Müdahil avukatlarının itirazı üzerine dosyanın gönderildiği uyuşmazlık mahkemesi, Anayasa’nın bazı maddelerinde yapılan değişiklikleri göz önünde bulundurarak, 2 Mayıs 2011 tarihinde Şemdinli davası dosyasını yeniden Van 3. Ağır Ceza Mahkemesine gönderdi.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.
Sanıklar hakkında Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 11 Ekim 2017’de verilen cezanın bozularak yeniden yargılama kararı verilmesine değinen Kutevi şöyle konuştu: “Katiller göz önündeyken, kamera kayıtları ve diğer deliller duruyorken maalesef dosya, sırf FETÖ’cü bir hakim hazırlamış diye yeniden yargılamaya konu edildi. Şu an dosyadaki failler hakkında, usulsüz bir şekilde Ceza Muhakemesi Kanunu’na aykırı olmasına rağmen beraat kararı verildi.”
Bölgede FETÖ’cü hakim ve savcıların karar verdiği tüm dosyalar için yeniden yargılama kararı çıkması gerektiğini söyleyen Kutevi, bu dosya özelinde failler apaçık ortada olmasına rağmen neden yeniden yargılama ve beraat kararı verildiğini sorguluyor: “Dikkat edilmesi gereken yer burası. Evet, bölgedeki tüm davalar için yeniden yargılama kararı verilmeli ancak bu yapılırken hakkaniyete uygun kararlar alınmalı.”
Dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Yaşar Büyükanıt’ın “Tanıyorum, iyi çocuklar” dediği sanıklar hakkında verilen beraat kararının bölge halkının yargıya olan güvenini zedelediğini ekleyen Kutevi dosyanın ruhunu şöyle tanımlıyor: “Mahkeme açısından sanık, aslında dosyanın mağduru olan Umut Kitabevi sahibi Seferi Yılmaz iken, failler mağdur olarak kabul edilmiş.”
