13 Haziran haftası: Gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları

Bu hafta da birçok gazetecilik ve ifade özgürlüğü davasının duruşması görülecek. İşte haftanın duruşma takvimi:

13 Haziran Pazartesi

• Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Doğan Hatun’un “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ve devletin yargı organlarını alenen aşağılamak” suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması Diyarbakır 8. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 13:30’da görülecek. İddianamede Hatun’a yöneltilen suçlamaya Karayolları 9. Bölge Müdürlüğünün Diyarbakır kent merkezinde bulunan yerleşkesi içerisindeki alanın Merkez Cami ve Külliyesi yapılmak üzere 2013 yılında Diyanet İşleri Başkanlığına tahsis edilmesinden sonra geri kalan arazilerin de yapılaşmaya açılmak istenmesine karşı TMMOB tarafından 14 Temmuz 2020 tarihinde Karayolları Genel Müdürlüğü önünde yapılan basın açıklaması delil olarak gösteriliyor. Soruşturmanın ihbar üzerine başlatıldığına yer verilen iddianamede basın açıklamasındaki şu ifadeler Hatun için istenen cezaya gerekçe olarak gösteriliyor: “Buradan başta müdür ve devlet yetkililerine sesleniyoruz. Biz sizin gibi kumpasçı değiliz. Biz bu halkın yararını düşünerek bu halk için yapılacak her şeyin içerisinde varız ve var olmaya devam edeceğiz. Kendi kumpaslarınız, çeteleşmeleriniz sizleri ilgilendirir, bizi değil. Bizi kendinizle karıştırmayın…”

14 Haziran Salı

• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Rüstem Batum’un “cumhurbaşkanına hakaret” ve “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamalarıyla yargılandığı davanın sekizinci duruşması İstanbul 5. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:45’te görülecek. İddianamede Batum’a yöneltilen suçlamalara  2016 ve 2018 yıllarında yaptığı 20 Twitter paylaşımı delil olarak gösteriliyor.
• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Mehmet Erol’un “kamu görevlisine hakaret” (iki kez) suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması Bakırköy 22. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 10:15’te görülecek. Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan bir buçuk sayfalık iddianamede Erol’un Devlet Bahçeli ve Süleyman Soylu’ya hakaret ettiği iddia ediliyor.
• Gazeteciler İhsan Yaşar, İshak Yasul, Mehmet Ali Çelebi, Mizgin Fendik, Pınar Tarlak, Reyhan Hacıoğlu ve Hicran Urun’un “Özgürlükçü Demokrasi Davası” kapsamında “silahlı terör örgütüne üye olmak”, “terör örgütlerinin yayınlarını basmak veya yayınlamak”, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek”, “terör örgütü propagandası yapmak” ve “suçu ve suçluyu övmek” suçlamalarıyla yeniden yargılandıkları davanın dördüncü duruşması İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 10:40’ta görülecek. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Ceza Dairesi, 5 Mart 2021 tarihli kararında gazetecilere verilen cezaları “yetersiz” bulmuş, Mizgin Fendik ve Pınar Tarlak hakkında verilen beraat kararlarını da bozarak dosyayı yeniden İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesine göndermişti. 7 Nisan’daki duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı,  Mizgin Fendik’in beraatini; Hicran Urun, Mehmet Ali Çelebi, Reyhan Hacıoğlu, İshak Yasul ve Pınar Tarlak’ın ise “örgüt üyeliği”, “örgüt propagandası” ve “örgüt yayınlarını basmak ve yayınlamak” suçlarından cezalandırılmasını talep etmişti.
• Sanatçı Ferhat Tunç’un “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın 13. duruşması İstanbul Büyükçekmece 14. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11:40’ta görülecek. İddianamede Tunç’a yöneltilen suçlamaya 2016 yılında Twitter üzerinden yaptığı beş paylaşım delil gösteriliyor.
• Şebnem Korur Fincancı, Erol Önderoğlu ve Ahmet Nesin'in “Özgür Gündem Dayanışma Davası” kapsamında “terör örgütü propagandası yapmak”, “suç işlemeye alenen tahrik etme” ve “suçu ve suçluyu övme” suçlamalarıyla yeniden yargılandığı davanın dördüncü duruşması İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 13:30’da görülecek. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin beraat kararını bozması üzerine Erol Önderoğlu, Şebnem Korur Fincancı ve Ahmet Nesin 3 Şubat 2021 tarihinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde yeniden yargılanmaya başlamıştı.

15 Haziran Çarşamba

• Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ,  HDP eski Grup Başkan Vekilleri İdris Baluken ve Çağlar Demirel ile milletvekilleri Altan Tan, Ahmet Yıldırım, Ertuğrul Kürkçü, Mehmet Ali Aslan ve Saadet Becerikli’nin “görevi yaptırmamak için direnmek”, “kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret” ve “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın ikinci duruşması Silvan Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:05’te görülecek. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede dönemin Silvan İlçe Emniyet Müdür Yardımcısı Osman Gündüz, “diğer emniyet görevlileri”, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu ve dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala müşteki olarak yer alıyor. İddianamede milletvekillerine yöneltilen suçlamalara vekillerin sokağa çıkma yasağı ilan edilen Silvan ilçesine 12 Kasım 2015’te gelmeleri üzerine gerçekleşen polis müdahalesi sırasında söyledikleri iddia edilen sözler, Figen Yüksekdağ’ın yaptığı basın açıklaması ve polis müdahalesinin ardından yaşanan arbedenin görüntüleri delil olarak gösteriliyor. Milletvekilleri hakkında hazırlanan iddianameyi kabul eden Diyarbakır 8. Asliye Ceza Mahkemesi, milletvekillerine isnat edilen suçlamaların Silvan ilçesinde işlendiğine bu nedenle dava dosyasına bakmakla yetkili mahkemenin Silvan Asliye Ceza Mahkemesi olduğuna hükmederek, dosya için yetkisizlik kararı vererek dosyayı Silvan Asliye Ceza Mahkemesine gönderdi. Silvan Asliye Ceza Mahkemesinde sekiz duruşması görülen dava sürecinde mahkeme, tekrar milletvekili seçilen Hüda Kaya ve Feleknas Uca hakkında yargılamanın durdurulması kararı vererek, dosyalarının ayrılarak TBMM’ye gönderilmesine karar verdi. Mahkeme, Resmi Gazete’de yayımlanan 694 sayılı OHAL KHK’sı ile milletvekilleri hakkında soruşturma ve kovuşturma yapma yetkisinin, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ve bu yer ağır ceza mahkemesine devredildiği gerekçesiyle 2020 yılında dosya için görevsizlik kararı vererek dosyayı görevli Ankara 33. Ağır Ceza Mahkemesine gönderdi. Mahkemeler arasında ortaya çıkan uyuşmazlığını 2021 yılında değerlendiren Yargıtay, davanın Silvan Asliye Ceza Mahkemesinde görülmesine karar verdi. Davanın Silvan Asliye Ceza Mahkemesinde 16 Mart 2022 tarihinde görülen ilk duruşmasında mahkeme, cezaevinde olan HDP milletvekilleri İdris Baluken ve Figen Yüksekdağ’ın ifadesinin SEGBİS üzerinden alınması için kaldıkları cezaevine yazı yazılmasına karar vererek davayı ertelemişti.
• Gerilla sanatçı İzinsiz hakkında Kabataş iskelesini çevreleyen ve Devrim Erbil tablolarını gösteren paneller üzerine yaptığı çizimler gerekçe gösterilerek “Türk bayrağını alenen aşağılamak” ve “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla  açılan davanın yedinci duruşması İstanbul 20. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek. Davanın 14 Ekim 2021 tarihinde görülen dördüncü duruşmasında mahkeme, İzinsiz’in eserlerinin sanat değerinin belirlenmesi için bilirkişi heyeti kurulmasına karar vermişti. Davanın 13 Ocak 2022 tarihinde görülen beşinci duruşmasında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin üniversitede sanatçının eserlerini değerlendirecek uzman olmadığını belirtmesi üzerine mahkeme, Adalet Bakanlığı bilirkişi listesinden üç kişilik bilirkişi heyeti oluşturulmasına karar vermişti. 26 Mayıs'taki duruşmada okunan bilirkişi raporunda TCK 300 suçlamasına konu edilen sanat eserinin sanat değeri olduğu belirtilmesine rağmen “cumhurbaşkanına hakaret” suçlaması açısından “sanatsal boyutu aşan bir durum oluştuğu” değerlendirmesi yapıldı. Aynı duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, İzinsiz’in kendisine isnat edilen “Türk bayrağını alenen aşağılamak” suçundan beraatini; “cumhurbaşkanına hakaret” suçundan ise cezalandırılmasını talep etmişti.
• Gazeteci Can Ataklı’nın “halkın bir kesimini alenen aşağılamak” suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması İstanbul 16. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11:35’te görülecek. İddianamede Ataklı’ya yöneltilen suçlamaya Tele 1 kanalında yayınlanan “Gün Başlıyor” programının 21 Mayıs 2021 tarihli programındaki sözleri delil olarak gösteriliyor. Ataklı, İYİ Parti lideri Meral Akşener’in 20 Mayıs’ta Rize’de yaptığı ziyaretler sırasında çıkan olaylar hakkında yorum yaparak tepki göstermişti. İddianame savcısı, Ataklı’nın yorumları ve tepkisi ile “Rize ve Rizelileri toplumun önüne atarak hakaret ve iftiralar sıraladığını” iddia ediyor. İddianamedeki 40 müşteki arasında Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Rize İl Başkanlığı da bulunuyor.
• Gazeteci İsmail Saymaz’ın tarikat lideri Büreyde Öncel’in şikayeti ile “hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması İstanbul 35. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 14:00’te görülecek. İddianamede Saymaz’a yöneltilen suçlamaya Yol TV’de 4 Eylül 2020 tarihinde yayınlanan “Esas Mesele” programındaki sözleri delil olarak gösteriliyor. Programda konuşan Saymaz, Öncel’in 1987 doğumlu olmasına rağmen “şeyh” olduğunu iddia ettiğini ve çocuk istismarından yargılandığını dile getirmişti.

16 Haziran Perşembe

• Aktivist Kemal Işıktaş ve savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Cengiz Çandar’ın “suçu ve suçluyu övmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması İstanbul 30. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:30’da görülecek. İddianamede Çandar ve Işıktaş’a yöneltilen suçlamalara 30 Mayıs 2017 tarihinde kişisel hesaplarından yaptıkları birer Twitter paylaşımı delil olarak sunuluyor. Savcılık, suçlamalara delil olarak gösterilen paylaşımlarda anılan Ayşe Deniz Karacagil’in Rakka’da terör örgütü saflarında öldüğü, sosyal medya üzerinden gündeme getirilerek övülmesinin kamu düzeni açısından açık ve yakın tehlike doğurabilecek nitelikte olduğunu iddia ediyor.
• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Zübeyde Sarı’nın “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması Bakırköy 24. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:45’te görülecek. İddianamede gazeteci Sarı’ya yöneltilen suçlamaya Anayasa Mahkemesinin hukuka aykırı olduğuna hükmettiği “sanal devriye” yöntemi ile elde edilen 11 sosyal medya paylaşımı delil olarak gösteriliyor. Suçlamaya delil olarak gösterilen sosyal medya paylaşımları içerisinde “Dersim katliamı” ve “Kobani” ifadelerini içeren sosyal medya paylaşımları da bulunuyor.
• Gazeteci İnci Aydın’ın Musa Çitil’in şikayeti üzerine “terörle mücadelede görev almış kişileri hedef göstermek” suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması Aydın 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11:25’te görülecek. Aydın’a iddianamede yöneltilen suçlamaya sorumlu yazı işleri müdürü olduğu sırada Yeni Yaşam gazetesinin Kadın ekinde 15 Aralık 2021 tarihinde yayımlanan “İktidara notumuz yok lafımız var: Haksızlıklarınla göndereceğiz!” yazısı delil olarak gösteriliyor. HDP Kadın Meclisi Sözcüsü ve Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran’ın kaleme aldığı ve cezaevinde cinsel saldırıya uğrayan ve işkenceye maruz bırakılan Garibe Gezer’den bahsedilen yazıda Musa Çitil’in ismi yalnızca iki kez geçiyor. İddianame savcısı, yazı ile Çitil’in “PKK/KCK’ya hedef gösterildiğini” iddia ediyor.
• Kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Genel Yayın Yönetmenleri Hüseyin Aykol, Zana Bilir Kaya, gazetenin eski sorumlu müdürü İnan Kızılkaya ve siyasetçi Hatip Dicle’nin “hükümeti, yargı organlarını veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak” ve “Türk milletini, cumhuriyetini ve Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen aşağılamak” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 22. duruşması İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11:30’da görülecek. İddianamelerde Aykol, Kaya, Kızılkaya ve Dicle’ye yöneltilen suçlamalara gazetede farklı tarihlerden yayımlanan haberler delil olarak gösteriliyor.

17 Haziran Cuma

• Gazeteci Devrim Ayık’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11:00’da görülecek. Crohn hastası olan gazeteci Ayık, davada tutuklu olarak yargılanıyor. Mahkeme, davanın 25 Ocak’ta görülen yedinci duruşmasında Ayık’ın tahliye edilmesi talebini reddetmişti. Davanın 3 Haziran’da görülen 35. duruşmasında Ayık’ın dosyasının tefrikine karar vermişti.