34 hesaba soruşturma: ‘Dezenformasyon Yasası’ Demokles’in kılıcı gibi

CENGİZ ANIL BÖLÜKBAŞ* Yalan haber veya yanıltıcı bilgiyi paylaştıkları iddiasıyla soruşturma açılan 34 hesabın kullanıcıları arasında bulunan gazeteciler bu soruşturmanın yıldırma amaçlı olduğunu söylerken, MLSA Eş Direktörü Avukat Veysel Ok “Dezenformasyon Yasası”nın gazeteciler ve sivil toplumun üzerinde “Demokles’in kılıcı gibi sallandığını” söyledi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, 24 Mayıs’ta 2023/109642 sayılı dosya numarasıyla seçim sonuçları ile ilgili sosyal medyada yalan, yanıltıcı haber ve bilgi paylaştığı iddia edilen 34 hesap hakkında soruşturma başlattı. Soruşturma başlatılanlar arasında Sevilay Yılman, Zübeyde Sarı, Arif Kocabıyık, Derya Büyükuncu, Cemil Çiçek gibi isimler ve Solcu Gazete, Dark Web Haber, Artı Gerçek, Artı TV ve Aykırı.com.tr gibi haber siteleri yer alıyor. Gazeteciler haklarında açılan soruşturmayı kendilerine gelen resmi tebligat yoluyla değil, Yeni Şafak Gazetesi Yazarı Ersin Çelik ve Yeni Şafak Muhabiri Burak Doğan’ın “Soruşturma başlatıldı” tweetinden öğrendi. ‘Asıl dezenformasyonu iktidar yapıyor’ Kendisine soruşturma açılan Gazeteci Sevilay Yılman, meslek hayatı boyunca gazetecilikten taviz vermediğini söyledi. Manipülasyon iddialarını asla kabul etmediğini dile getiren Yılman, “Anlaşılan sosyal medyadaki etkinliğim rahatsız etti. Trolleri aracılığıyla, hakaretler, küfürler, şantajlar ile daha önce rahatsızlıklarını iletmişlerdi” dedi. Haklarında açılan soruşturmadan sosyal medya aracılığıyla haberdar olduğunu söyleyen gazeteci,  resmi kurumlara başvurduğunda hakkında açılmış bir soruşturmaya rastlamadığını  söyledi. Soruşturmanın gizli bir soruşturma olabileceğini, aksi takdirde ise yapılan haberlerin yalan olduğunu ifade eden Yılman gizli bir soruşturmanın medyaya nasıl sızdığının anlaşılmadığını söyleyerek, “Eğer soruşturma gizli ise bunu yayanlar suçlu. Eğer soruşturma yoksa böyle haber yapmak da suç” dedi. ‘Dezenformasyon Yasası’na ilk günden itibaren karşı olduğunu ve yasanın geçmesiyle birlikte soruşturmaların yaygınlaştığını vurgulayan Yılman, “Yasayı bugünler için geçirdiler. Binlerce insan sosyal medyada dezenformasyon, manipülasyon yapıyor. Bu ülkenin iktidarı montaj videolar yayınladı. Asıl manipülasyon ve dezenformasyon budur” diye konuştu. ‘Seçimden sonra bizi neyin beklediğinin göstergesi’ Gazeteci Zübeyde Sarı da kendisine herhangi bir tebligat gelmediğini söyledi. Sarı, polisin sadece isimlerini savcılığa vererek ‘dezenformasyon’ yaptıklarını iddia ettiğini belirtti. Savcılığın dosyayı içerik olmadığı için geri gönderdiğini aktaran Sarı, polisin dosyaya sosyal medya paylaşımları koyarak yeniden iletmesini beklediğini dile getirdi. Soruşturmanın bu aşamadayken isimlerinin servis edilmesini ilginç bulduğunu dile getiren Sarı,  paylaşımlarında halkı yanıltacak bir durum olmadığını vurguladı. Seçimler öncesinde gerçek bilgi ulaştırmaya çalışan gazetecilerin rahatsızlık yarattığını ifade eden Sarı, “Korkutmak istiyorlar. Yıldırmaya çalışıyorlar. Bu soruşturma seçimden sonra bizi neyin beklediğinin bir göstergesi. Ancak biz gazetecilik yapmaktan vazgeçmeyeceğiz. Haklı olduğumu düşünüyorum ve geri adım atmayacağım” dedi. ‘Hiçbir somut delil yok’ İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün savcılığa gönderdiği isimler için “Dezenformasyon Kanunu’na aykırılık”tan soruşturma açılmasını talep ettiğini dile getiren MLSA Eş Direktörü Avukat Veysel Ok, gönderilen soruşturma yazısında hiçbir somut delil olmadığını belirtti. Emniyetin sadece isim vererek soruşturma açılması talebinde bulunduğunu söyleyen Ok, savcılığın somut delil  konusunda araştırma yapılıp yeniden kendisine gönderilmesini talep ettiğini aktardı. ‘İktidardan farklı bilgi verenler soruşturma tehlikesiyle karşı karşıya’ ‘Dezenformasyon Yasası’na karşı çıktılarını ve iktidarı eleştiren her türlü haberin ve yazının soruşturma konusu haline geleceğini ifade ettiklerini hatırlatan Ok, yasanın en çok uygulandığı dönemin deprem süreci olduğunu söyledi. İktidardan ve iktidara yakın medyanın dışında farklı bilgi veren gazetecilere ve yurttaşlara soruşturma açıldığını vurgulayan Ok, seçim döneminde de yolsuzluk, sandık ve seçim güvenliği gibi konularda yapılan haberlerin soruşturma konusu yapıldığını belirtti. ‘Dezenformasyon Yasası’nın  gazeteciler ve sivil toplumun üzerinde Demokles’in kılıcı gibi sallandığının altını çizen Ok, “Şu an dosyanın içeriğini tam olarak bilmiyoruz. Ancak seçim süreci ve güvenliği  ile ilgili olduğunu tahmin ediyoruz. İktidardan farklı bilgi veren herkes bu soruşturma tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor. Sosyal medya paylaşımı olduğu için zaman aşımı da yok. Seçimden sonra da böyle soruşturmalar açılabilir” diye konuştu. Soruşturma nasıl başladı? Başsavcılığın kurumsal elektronik posta adresine gönderilen bir iletide, bazı Twitter kullanıcılarının, “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunu işlediğine dair ifadeler yer aldı. Bunun üzerine başlatılan soruşturma kapsamında, Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından, şüphelilerin ve suç unsuru içeren paylaşımların tespiti amacıyla çalışma başlatıldı. İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğüne yazı yazan savcılık, soruşturmaya konu hesaplarda inceleme yapılarak paylaşımların halen bulunup bulunmadığının kontrol edilmesini, varsa diğer suçlara konu olabilecek paylaşımların tespit edilerek açık kaynak raporunun tanzim edilmesini istedi. Savcılık ayrıca, paylaşımları yapan kişilerin açık kimlik bilgilerinin de tespit edilerek bilgilendirilmesini talep etti. Kimlik tespitlerinin akabinde hesap sahiplerinin ifadelerinin alınması ve şüpheliler hakkında iddianame düzenlenmesi bekleniyor. *Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.