Muhtar Melek Kına’nın cinsiyet ayrımcılığı ile mücadelesi yerel yönetimde kadın temsiliyeti ile süregelen sorunlara ışık tutuyor
Yasemin Dikici
Bugün 8 Mart Dünya Kadınlar Günü. Türkiye’de kadınlara yönelik şiddet başta olmak üzere birçok sorun yaşanıyor. Kadınların siyasete katılımı konusundaki engellerin aşılmasında ise hala büyük bir yol katedilmedi. Birçok kadının karşılaştıkları zorlukları ve deneyimleri paylaşması bu noktada özel bir önem taşıyor.
Van’ın Edremit İlçesine bağlı Kavurma Mahallesi nin dinamik muhtarı Melek Kına’nın cinsiyet ayrımcılığı ile mücadelesi de yerel yönetimde kadın temsiliyeti ile süregelen sorunlara ışık tutuyor. Her aşamada birçok engelle karşılaşan Kına’nın sırtlamak zorunda olduğu en büyük zorluklardan biri ise toplumun kadın liderleri kabul etme konusundaki direnci.
‘Evet kadından muhtar olur, kadından her şey olur’
Muhtarlığa başladığı dönemde erkeklerden büyük baskı gördüğünü anlatıyor Kına: “Kadından muhtar olur mu? Kadın taziyeye gelemez. Kadın hutbeye gelemez’ diye beni yıldırmaya çalıştılar. Ama ben yılmadım çalıştım, çabaladım yeri geldi kulağımı tıkadım ve işe koyuldum. Bu zihniyeti biz değiştireceğiz.Çünkü biz anneyiz ve çocuk yetiştiriyoruz. Bir kadın öğrenirse çocuğuna da öğretir”
‘Kadınların desteğini alarak muhtar olmaya karar verdim’
Geleneksel el sanatları bölümünde eğitim almış olan Kına, 15 yıl boyunca usta öğreticilik yaptığını, kadın yönetici olunca kadınların daha çabuk ona ulaştığını söylüyor. Aslında, muhtar olmasının nedeni de usta öğreticilik yaptığı dönemde kadınların teşviki olmuş: “Öğrencilerim, !hocam bize çok yardımınız oldu, artık muhtar olmalısınız’ dediler. Ben de bu söz üzerine muhtar olmaya karar verdim.”
‘Sağlık taramaları yapan muhtarlar’
Kına’nın muhtarlık kariyerinde yaptıkları dahi, kadınların bu konumlarda ne kadar büyük etki yaratabildiğinin güçlü bir örneği. Muhtar olarak yaptıklarını anlatan Kına, “Eski muhtarlık anlayışı geride kaldı. Artık muhtarlarımız, eğitimli ve bilgili bireyler. Zaten dünya değişiyor, Türkiye gelişiyor, insanlar gelişiyor. Muhtarların da bu gelişmelere ayak uydurması lazım. Muhtar olduğum süreçte sağlık taramaları yaptım, okuma yazma bilmeyenlere yardımcı oldum, sorunları olan ailelerle birebir görüştüm” diye konuştu.
‘Kadınlara iş imkanı sağlıyoruz’
Kına, öncülüğünü yaptığı Mimoza Kültür Derneği’nde bir çok kadına iş imkanı sağladığını ve kadınlarla beraber Van’ın kültürünü yansıtmak için girişimlerde bulunduklarına da değindi.
“Ülkenin en fazla küçükbaş hayvanına sahibiz. Evet koyunun her şeyinden faydalanıyoruz ama yününü yakıyoruz. Bu durumu fırsata çevirmek ve Van’ın kültürel mirasını yaşatmak adına bir çalışma başlattım. Çöpe atılan, yakılan yünlerden örgüler, çoraplar halılar yaptık.Türkiye’de tanınan dans grubu Kuzeyin Çocukları’na bile biz çorap gönderiyoruz.Kadınlarımız kendi elleriyle bu ürünleri hazırlıyor, bazen evlere bile iş veriyoruz”.
