JİYAN KARA
Bakur (Kuzey) belgeselini çeken gazeteci Ertuğrul Mavioğlu ile yönetmen Çayan Demirel’e, “örgüt propagandası yapmak” suçlamasından 1 yıl 13 ay hapis cezası verildi.
Gazeteci Ertuğrul Mavioğlu ve yönetmen Çayan Demirel’in çekim ve yönetmenliğini yaptıkları Bakur (Kuzey) belgeselinde “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” iddiasıyla yeniden yargılandıkları davanın yedinci duruşması bugün (14 Aralık 2023) Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşmaya Çayan Demirel ve avukatı Meral Hanbayat, İstanbul’dan Sesli ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile katılırken, Batman Barosu Başkanı Avukat Erkan Şenses ise duruşma salonunda hazır bulundu.
Bir önceki duruşmada mahkeme heyeti yargılamaya dair esas hakkındaki görüşünü sunmuştu. Savcı, sanıkların terör örgütü propagandası suçlaması ile cezalandırılmasını talep etmişti.
Duruşmada mahkeme heyeti ilk olarak Çayan Demirel’e söz verdi. Savcının esas hakkındaki görüşünü kabul etmeyen Çayan Demirel, yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle savunmasını avukatının yapacağını söyledi.
Ardından konuşan avukat Meral Hanbayat Yeşil, müvekkili Çayan Demirel’in yaşadığı sağlık sorunlarına dikkat çekti. Meral Hanbayat konuşmasının devamında şunları söyledi:
“Ülkemizde görülmeyen yargı pratiğiyle karşı karşıyayız. Yerel mahkemenin bir önceki kararıyla sanatsal ifade özgürlüğü önemini çözemedik. Bu özgürlüğünü kullanan insanlar 4.5 yıl gibi bir cezayla karşı karşıya kaldı. Uluslararası içtihat ve sözleşmeler, sanatsal ifadenin korunması için karar aldığını biliyoruz. Bu dosyamızda hem iddianame hem de gerekçeli kararda suç tarihi olarak 6 Mayıs 2015 görülüyor. O günde belgeselin ‘Bakur’ belgesi gösterimi yapıldı ve gösterimi izleyen bir polisin tutanağıyla yargılama başladı. Müvekkilim bu sürecin ardından sağlık sorunları yaşadı ve uzun süre komada kaldı. Ardından yüzde 94 engelli olduğu ortaya çıktı. Soruşturma boyunca iki yıl içerisinde müvekkilim sağlık sorunları nedeniyle kendini ifade edemedi. Müvekkilimin engelli olduğuna dair birçok kez sağlık raporu alındı.”
‘Yargılama sadece Batman’da yapıldı’
Söz konusu belgeselin savaşa değil, barışa hizmet ettiğini ve barış sürecine dikkat çektiğine yer veren Meral Hanbayat, “Belgesel hiçbir şekilde mahkeme tarafından izlenmemiş ve bilirkişi raporu alınmamıştır. Bir polisin tutmuş olduğu tutanakla yıllardır bu yargılamayı sürdürüyoruz. Bu belgesel film o dönem sadece Batman’da gösterilmedi, yurtiçi ve yurtdışında birçok yerde gösterildi. Ama ne hikmetse sadece Batman’da yargılama başlatıldı. Bu cezalandırma mantığı çok ağır bir tutum. İstinaf bozması sanıklar açısından bir umut oldu. Müvekkillerim söylendiği gibi belgeselde savaşı övme değil, tam tersi barışa dikkat çekmişti. Barış talepleriyle yine barış süresinin olduğu bir dönemde bu belgesel çekilmiştir. Bizler bu yargılamada müvekkillere beraat verilmesini aksi takdirde ceza ertelemesi kararının alınmasını istiyoruz” dedi.
Ardından söz alan avukat Çiğdem Çataltepe, meslektaşının beyanlarına katıldığını dile getirdi.
‘Belgesel sanatsal ifade özgürlüğü kapsamındadır’
Söz alan Erkan Şenses ise esasa ilişkin yaptığı savunmada şunları ifade etti: “Dosyada sağlık ve belgesele dair raporlar var. AİHM ve AYM’de bir ifadenin kullanıldığı zamanın konteksine yani izlenildiği zamana dikkat çeker. Ama mahkeme bunu hiç dikkate almadan bir yargılama yapıyor. Dünyanın her yerinde örgüt ve devletlerin diyalog süreçleri ılıman süreçlerdir. Barış süreci olan bir dönemde bu belgeseli çekmek neden savaşa teşvik olsun ki? Bu sanatsal ifade özgürlüğü kapsamında çekilen bir belgeseldir. Bizler iç hukukun yeterine getirilmesini ve müvekkilinin beraatini talep ediyoruz.”
Verilen aranın ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti Demirel ve Mavioğlu’a “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla ayrı ayrı 1 yıl 13 ay hapis cezası verdi.
