Jin News’te yayınlanan haberlerle “şiddet ve devleti suçlama duygularına yön vermek” ile suçlanan Jin News Haber Müdürü Safiye Alağaş bir yıllık tutukluluğun ardından hakim karşısına çıktı. Alağaş’ın tutuksuz yargılanmasına karar veren mahkeme, davayı 9 Kasım 2023 tarihine erteledi. Diyarbakır’da 16 Haziran 2022 tarihinde 15 meslektaşı ile birlikte tutuklanan Jin News Haber Müdürü Safiye Alağaş’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla 7.5 yıldan 15 yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davanın ilk duruşması Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. Duruşmaya, Jin News’in kullandığı haber dili, haber görselleri, haber başlıkları ve yayın politikası yaptığı haberlerle nedeniyle suçlanan gazeteci Alağaş ile avukatları katıldı. Duruşmayı, Alağaş'ın ailesi, Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Türkiye temsilcisi Özgür Öğret, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Zeynep Gültekin, Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Yöneticisi Gülşen Koçuk, Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu (MKGP) Sözcüsü Rıza Metina, Basın ve Hukukta Hakikatlari Araştırma Derneği (BAHAD), İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şube Yöneticileri ile çok sayıda gazeteci izledi. Ayrıca duruşma salonu önünde ve içerisinde çok sayıda polis bekledi. Duruşma yaklaşık 3 saatlik gecikmeyle başladı.
Kimlik tespiti ile başlayan iddianamenin özetinin okunmasıyla devam eden duruşmada Alağaş tercüman aracılığıyla Kürtçe savunma yaptı. Alağaş, Jin News haber sitesinde yayınlanan 150 bin haber arasında PKK Lideri Abdullah Öcalan ve PKK’liler hakkında yapılan yüz haberin haberlerin ayıklanarak iddianameye konulduğuna dikkat çekti. Alağaş, kendisi hakkında hazırlanan bu iddianamenin, düşüncenin ve fikirlerin yasaklandığı George Orwell’in 1984 isimli romanını andırdığını söyledi. Bir gazetecinin görevinin, gerçekleri kamuoyuna aktarmak olduğunu vurgulayan Alağaş, bu gerçekleri yazmanın aynı zamanda gazetecinin vicdanı da olduğunu kaydetti. Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğünün her zaman baskı altında olduğunu, gerçekleri yazanların ağır bedeller ödediğini belirten Alağaş, özellikle Kürt basının bu konuda ağır bedeller ödediğini vurguladı. Türkiye’de medyanın durumunun iyi olmadığı, medyanın iki taraflı hale geldiğini dile getiren Alağaş, basının asli görevini yapması durumunda bu mahkeme salonunda yargılanmıyor olacağını söyledi ve Türkiye’de gerçekleri yazan gazetecilerin “terörist” , “vatan haini” olarak damgalandığını ifade etti.
‘Farklı düşüncelerin olmadığı bir yerde gerçekler ortaya çıkmaz’
15 yıldır gazetecilik yaptığının ve ağırlıklı olarak kadın haberleri yaptığının bilgisini veren Alağaş, Türkiye’de kadın haberlerinin magazin sayfalarında, üçüncü sayfa haberlerinde ve cinsiyetçi bir dille verildiğine dikkat çekti. Kadın haberlerinin cinsiyetçi ve şiddeti yeniden üreten bir dille verilmesi nedeniyle bir kadın haber ajansı kurma arayışına girdiklerini belirten Alağaş, kadın haberleri konusunda yeni bir dil oluşturmak ve habercilik yapmak için kadın gazeteciler ile bir araya gelerek Jin News’i kurduklarını söyledi. Bu davanın iddianamesinde Jin News’in kadın haberciliğinin ve kurduğu yeni dilin terörize edilmek istediğini vurgulayan Alağaş, iddianamede bu haberlerin manipüle edilerek verildiğini belirtti. Türkiye’de sadece bir düşüncenin olmadığını, farklı düşüncelerin olmadığı bir yerde ise gerçeklerin ortaya çıkamayacağının altını çizdi. Jin News’in bağımsız olduğunu ve herhangi bir yasadışı örgütle bir ilişkisinin olmadığını kaydeden Alağaş, Jin News’e yönelik suçlamaları reddetti. Evinde ve Jinnews’te yapılan aramalarda el konulan dijital materyallerde yer alan görsel ve görüntülerin haber arşivleri olduğunun bilgisini veren Alağaş, bunların iddianamede çarpıtılarak verildiğine dikkat çekti. Ardından söz alan iddia makamı, Alağaş’ın tutukluluk halinin devamına karar verilmesini talep etti.
‘Kürt gazeteciler hakkındaki iddianameler ideolojik dille yazılıyor’
Alağaş’ın avukatı Resul Temur, Kürt basını ve Kürt basınında çalışan gazetecilere yönelik hukuki olmayan, ideolojik ve sistematik bir yargı tacizi olduğunu ve bu davanın iddianamesinin bunun bir yansıması olduğunu söyledi. İddianameler ve kolluğun hazırladığı evraklarda, gazeteciler için “sözde gazeteci” gazeteler için de “paçavra” ifadeleri kullanıldığını hatırlatarak, iddianamelerde kullanılan bu ifadeler, gazeteciler hakkında işlem yapan savcı ve kolluğun ideolojik davrandığını, bu davalara hukuksal açıdan yaklaşmadığının bir göstergesi olduğuna işaret etti. Kürt gazetecilerin haberlerinde “devleti neden yüceltmedikleri”, devleti eleştirmeleri suçlama konusu yapılarak sansürün yaygınlaştırılmaya çalışıldığını aktaran Temur, gazetecilerin editöryal dil ve yayın politikaları nedeniyle yargılandığını vurguladı. Anayasa Mahkemesi’nin Cemil Uğur kararını hatırlatan Temur, gazetecilerin kullandığı haber dili ve yayın politikaları nedeniyle “KCK Basın Komitesi” faaliyet yürütmekle suçlanmalarının hukuka aykırı olduğunu, bu kararla iddianame ve suçlamaların boşa çıktığının altını çizdi. İddianame savcısının, gazetecilerin yazdığı haberleri “örgütsel propaganda” olarak değerlendirmesinin kabul edilemez olduğunu ifade eden Temur, iddianamede suç delili olarak gösterilen haberlerin tamamının gerçek, güncel, nesnel ve dengeli haberler olduğunu söyledi.
‘Dosyanın tamamı değerlendirildiği gazetecilik yaptığı açığa çıkıyor’
Temur, Jin News’in kurulduğu 2017 yılından Alağaş’ın tutuklandığı 2022 tarihine kadar 144 bin haber yayınlandığı bilgisini vererek, iddianame savcısının algı oluşturmak için Jin News’te yayınlanan bazı haberleri ayıklayıp suç unsuru olarak gösterdiğini hatırlattı. Temur, dava dosyasının tamamı değerlendirildiğinde müvekkilinin gazetecilik yaptığının açığa çıktığını vurgulayarak, müvekkili hakkında tahliye kararı verilmesini istedi. Av. Pirozhan Karali ise, yaklaşık 400 sayfa olan iddianamede, müvekkil ile ilgili olan kısmın 10 sayfadan ibaret olduğunu belirterek, müvekkili hakkında bir an önce tahliye kararı verilmesini istedi. Ara karar için duruşmaya kısa bir ara veren mahkeme heyeti, Alağaş’ın tahliyesine karar verdi. Mahkeme, gizli tanığın tespiti için İstanbul Emniyet Müdürlüğüne yazı yazılmasına karar vererek, davayı 9 Kasım 2023 tarihine erteledi. *Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.
