CANAN COŞKUN
Çağdaş Hukukçular Derneği davasında aldığı 10.5 yıl ceza nedeniyle Edirne F Tipi Cezaevi’nde bulunan avukat Aytaç Ünsal’a, başka cezaevlerinde tutulan eşi ve bir meslektaşına yazdığı mektuplarda yargılandığı davada mahkeme başkanlığı yapan ve o dönem Adalet Bakan Yardımcılığına getirilen Akın Gürlek’ten bahsettiği için “hakaret” suçundan 15 ay hapis cezası verildi. Mektupları Mektup Okuma Komisyonu tarafından savcılığa iletilen Ünsal, “Komisyonun hafiyelik gibi bir görevi yoktur” dedi.
Siyasi ceza davalarında verdiği tartışmalı kararlar ve Anayasa Mahkemesi kararını uygulamamasıyla tanınan Adalet Bakan yardımcısı Akın Gürlek'ten mektuplarında bahsettiği için Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) üyesi avukat Aytaç Ünsal’a dava açıldı. Duruşma savcısı beraatını istese de Ünsal’a “kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret” suçundan 15 ay hapis cezası verildi. Ünsal, Gürlek’e 17 bin 900 lira vekalet ücreti ödeyecek. Gürlek, Ünsal’a ÇHD davasında 10.5 yıl hapis cezası vermişti.
Akın Gürlek, Haziran 2022’de Adalet Bakan Yardımcısı olarak atandı. Bu görevinden önce İstanbul adliyesinde çeşitli mahkemelerde hâkimlik yapan Gürlek, Çağdaş Hukukçular Derneği ve Halkın Hukuk Bürosu üyesi avukatların yargılandığı davaya başkanlık yaptı. Gürlek, bu dava kapsamında 20 avukata 3 ile 18 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezası verdi. Gürlek’in ceza yağdırdığı avukatlar arasında Aytaç Ünsal da vardı; 10.5 yıl hapse mahkûm edilen Ünsal Edirne F Tipi Cezaevi’nde kalıyordu.
Ünsal, aynı dava kapsamında 3 yıl 9 ay hapse mahkûm edilen ve İzmir Kadır Cezaevi’nde tutulan avukat eşi Didem Baydar Ünsal ve Kocaeli Cezaevi’nde tutulan meslektaşı Aycan Çiçek'e mektup yazdı. Aytaç Ünsal’ın eşi Didem Baydar Ünsal ve Aycan Çiçek’e yollamak istediği mektuplar, 8 ve 10 Haziran 2022’de Mektup Okuma Komisyonu tarafından incelendi. Aytaç Ünsal’ın mektuplarında Akın Gürlek ile ilgili kısımları “hakaret” olarak değerlendiren komisyon, mektupları Edirne Başsavcılığı’na iletti.
Aytaç Ünsal’ın savunması
Savcılığa ifade veren Aytaç Ünsal, mektupta yazanların düşünce özgürlüğü kapsamında olduğunu belirterek, idarenin mektuplardan suç çıkarmaya çalıştığını aktardı. Ünsal, Akın Gürlek’le ilgili şunları söyledi:
“Hukuka, kanuna uymadan Anayasa'ya aykırı bir şekilde yaptığı yargı faaliyetleri ile Soma davasının avukatları olan bizlere CMK'nın bütün usullerini hiçe sayarak 159 yıl hapis cezası vermiştir. Avukat Ebru Timtik’in öldürülmesine sebep olmuştur. Anayasa'yı defalarca çiğnemesi sebebiyle de toplum nezdinde teşhir olmuş, suçları ortaya çıkmış bir kişidir. Suçlarından dolayı AKP tarafından terfi ettirilip, Adalet Bakan Yardımcılığı’na atanmıştır. Halk nezdinde de suçludur. Suçlarının hesabını verecektir. Hukuken de yargılanacak, tarihsel olarak ve siyasal olarak suçları bir bir ortaya konacaktır. Mektup okuma komisyonunun hafiyelik gibi, istihbarat görevlisi gibi bir yetkisi ve görevi yoktur. Açıkça düşmanca bir şekilde mektupların incelendiği önünüzdeki örnekten net bir şekilde anlaşılacaktır. İki farklı mektuptaki ibareler birleştirilerek bir suç yaratılmaya çalışılmıştır. Tamamı siyasi eleştiri kapsamındadır. Suça konu edilemez. Suça konu olan Akın Gürlek’in kendisidir. Haklarımızı ihlal eden mektup okuma komisyonu ve onların faaliyetleridir. Suça konu olan onlardır.”
Savunma da suç oldu
Edirne Başsavcılığı, Aytaç Ünsal’ın yazdığı mektuplarla savcılığa verdiği savunmayı Akın Gürlek’e karşı işlenen zincirleme “hakaret” suçu olarak saydı ve Aralık 2022’de iddianame düzenledi. Savcı Yusuf Şahan Kırca’nın hazırladığı iddianamede Ünsal'ın “kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret” suçunu işlediği iddiasıyla 3.5 yıla kadar hapsini istedi.
“Boş bir odada yalnız bir kimsenin konuşması gibi"
Avukat Aytaç Ünsal’ın avukatı dosyaya sunduğu savunmada, müvekkilinin mektuplarının komisyon tarafından gönderilmediğini, böylece yöneltilen suçun işlenmesinin imkânsız hale geldiğini aktardı. Ünsal’ın avukatı Seda Şaraldı, alıcılarına ulaşmayan mektupları kimsenin okumadığını ifade ederek, “Hapishanede olan bir kişinin kimsenin okumadığı mektubu nedeniyle hakaret suçunu işleyemeyeceği açıktır. Boş bir odada yalnız bir kimsenin konuşmasına benzeyen bu alıcısız mektuplarla hakaret suçu işlenemez” dedi.
Avukat Şaraldı, hakaret suçuyla ilgili söz ve davranışları mağdurun yokluğunda en az üç kişinin öğrenmesiyle bu suçun oluşabileceğini belirtti. Ünsal’ın Gürlek ile ilgili mektupta kullandığı temel ifadenin “giyotin” olduğunu aktaran avukatı, Gürlek’in başta CHP'nin eski Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve yeni Genel Başkanı Özgür Özel tarafından da benzer ifadelerle eleştirildiğini söyledi
Duruşmaya katılma talebi reddedildi
Savcılığın iddianamesi Edirne 2’nci Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. İlk duruşma 15 Kasım 2023’te yapıldı. Tutulduğu cezaevinden Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla duruşmaya katılan Ünsal, duruşmaya fiziki olarak katılmak istediğini belirterek, müşteki Akın Gürlek’in de duruşmaya katılmasını talep etti. Mahkeme, Ünsal’ın mahkemeye fiziki olarak katılması talebini reddederek bir sonraki duruşmanın 8 Aralık’ta yapılmasına karar verdi.
Akın Gürlek’in avukatı da ilk duruşmadan sonra dosyaya beyanını sundu.
“Müştekiyle yüz yüze gelmek istiyorum”
Bu duruşmaya da SEGBİS yoluyla katılan Ünsal, cezaevinde tecrit altında tutulduğunu aktararak, “Müştekiyle yüz yüze gelmek istiyorum. Müşteki Adalet Bakan Yardımcısıdır. Kendisi kendi hukukunu tanımadan bize ağır cezalar vermiştir. Bizim mektuplarımızdan suç üretilmeye çalışılmaktadır. Bizzat duruşmalara katılmak istiyorum” dedi.
Savcı beraat istedi
Ünsal’ın talebi reddedildi ve duruşma savcısı esas hakkındaki görüşünü açıkladı. İddianameye suçlama olarak giren mektuptaki ifadelerde hakaret içerikli cümleler olmadığını aktaran savcı, söz konusu söylemlerin eleştiri niteliğinde kabul edilmesi gerektiğini, Ünsal hakkında beraat kararı verilmesini belirtti.
“Meydana gelen zararın derecesi…”
Aytaç Ünsal ve avukatı diyecek bir sözü olmadığını söyleyince mahkeme hükmü açıkladı. Hâkim, “suçun işleniş biçimi, işlendiği yer ve zaman, suçun önemi, meydana gelen zararın derecesi, sanığın güttüğü amaç ve saik” gibi gerekçeler sıralayarak Ünsal’ın bir yıl hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Hâkim, Ünsal’ın yöneltilen suçu birden fazla işlediğini savunarak cezada artırım yaptı ve 15 ay hapis cezasına hükmetti. Ünsal’ın, “suç işleme konusundaki uslanmaz bir tavır” içinde olduğunu iddia eden hâkim, bu sebeple verdiği cezada indirim yapılmasına yer olmadığına karar verdi. Mahkeme, Gürlek kendini bir vekille temsil ettirdiğinden Ünsal’dan alınacak 17 bin 900 liranın Gürlek’e verilmesine hükmetti.
Aytaç Ünsal, karara itiraz ettiği için dosya istinaf mahkemesine taşınacak.
