Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında ‘şaibe’ ifadesini kullanan Sırrı Süreyya Önder’e 10 ay hapis

DENİZ TEKİN*

Diyarbakır -  HDP eski milletvekili Sırrı Süreyya Önder, yasama dokunulmazlığının kaldırıldığı 2016 yılında çıkarıldığı savcılıkta verdiği ifadesinde “Şaibelerle dolu bir siyasi geçmişe sahip olan Erdoğan” cümlesinde geçen “şaibe” kelimesi nedeniyle “cumhurbaşkanına hakaret” suçundan 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, bu hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verdi. Duruşma sonrasında MLSA’ya konuşan Önder’in avukatı Serdar Çelebi, karara itiraz edeceklerini söyledi. Halkların Demokratik Partisi (HDP)  eski milletvekili Sırrı Süreyya Önder hakkında yasama dokunulmazlığının kaldırılmasının ardından 4 Kasım 2016'da Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığında verdiği ifade gerekçe gösterilerek “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davanın üçüncü duruşması görüldü. Diyarbakır 12. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen davada, Önder’in yargılanmasını kastederek ifadesinde söylediği  “Şaibelerle dolu bir siyasi geçmişe sahip olan Erdoğan emretti diye” sözleri nedeniyle 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası isteniyordu. Önder’in katılmadığı duruşmada avukatı Serdar Çelebi hazır bulundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan avukatı Sami Kabadayı ise SEGBİS aracılığıyla duruşmaya katıldı. Duruşmada ilk olarak söz alan iddia makamı, Önder’in savcılık ifadesinde geçen “Ancak şaibelerle dolu bir siyasi geçmişe sahip olan Erdoğan emretti diye başlatılan bu yargılama faaliyetini kabul etmem mümkün değildir” şeklinde savunmasını hatırlattı.  Savcı,  “şaibe” kelimesinin Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğündeki karşılığının “kirli, lekeli” olduğunu, Önder’in cumhurbaşkanına yönelik “şaibe” kelimesini kullanarak “cumhurbaşkanına hakaret” suçu işlediğini savundu ve bu suçtan cezalandırılmasını talep etti. Esas hakkındaki savunmaya ilişkin söz alan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatı Sami Kabadayı, mütalaaya katıldıklarını, Önder hakkında TCK 299/2 maddesinde yer alan “Suçun alenen işlenmesi hâlinde, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır” hükmünün de uygulanmasını istedi. Önder’in avukatı Serdar Çelebi ise müvekkilinin savcılıkta dile getirdiği bu sözleriyle yasama dokunulmazlıklarının kaldırılmasını eleştirdiğini belirtti. Siyasetçi olan müvekkilinin bu konuşmasında siyasi eleştiri yaptığını ifade eden Çelebi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın o dönem müvekkilinin siyasi rakibi olduğunu söyledi. Siyasi eleştiri yapmanın, söz söylemenin siyaset ve ifade özgürlüğü olup olmadığının tartışılması gerektiğine işaret eden Çelebi, istinaf mahkemesinin aynı sözler nedeniyle yargılanan HDP’nin eski Eş Genel Figen Yüksekdağ davasında bu sözlerin eleştiri kapsamında kaldığı gerekçesiyle beraat kararı verdiğine dikkat çekti.  “Cumhurbaşkanına hakaret” suçunun devlete karşı işlenen suçlar kapsamına girdiğini anımsatan Çelebi, müvekkilinin bir makamı değil, bir kişiyi eleştirdiğini dile getirdi. Müvekkilinin soruşturma aşamasında bu davayla ilgili verdiği ifadesinde, cumhurbaşkanın bir insan olduğunu, peygamber olmadığını söyleyerek, eleştirdiği cumhurbaşkanının kusursuz olmadığını kabul etmesi gerektiğine dair sözlerini hatırlattı. AİHM’in Vedat Şorli kararına atıfta bulunan Çelebi, bu kararla TCK’da yer alan “cumhurbaşkanına hakaret” hükmünün fiilen uygulanamaz hale geldiğine dikkat çekti. Çelebi, müvekkili hakkında beraat kararı verilmesini talep etti. Savunmanın ardından kararını açıklayan hakim, Sırrı Süreyya Önder’in savunmasında söylediği “şaibe” kelimesinin “lekeli” anlamına geldiğini belirterek Önder’in “cumhurbaşkanına hakaret” suçunu işlediğinin sabit olduğuna kanaat getirdi. Önder’i 10 ay hapis cezasına çarptıran hakim, Önder’in daha önce kasıtlı suçtan hüküm giymemiş olması, duruşmadaki tutum ve davranışlarını gerekçe göstererek, hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına ve Önder’in 5 yıllık denetim süresine tabi tutulmasına karar verdi. Duruşmadan sonra MLSA’ya konuşan Önder’in avukatı Serdar Çelebi, yasaya ve usule aykırı olduğunu söylediği karara karşı ağır ceza mahkemesine itiraz edeceklerini  belirtti. *Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.