Gazeteci Sertaç Kayar’a SLAPP davası: Bir haber için üç kez ifade verdi, aynı suçlama ile iki ayrı soruşturma açıldı
DENİZ TEKİN*
Diyarbakır’da rehabilitasyon merkezlerinde yaşanan ve yargıya taşınan yolsuzluklarla ilgili haber yapan gazeteci Sertaç Kayar hakkında aynı suçlama nedeniyle açılan iki ayrı suçlamanın birinden takipsizlik kararı alırken, diğer soruşturma ise davaya dönüştü. “Hakaret” suçlamasıyla iki yıla kadar hapsi istenen Kayar, “Haberi yazan gazetecinin değil haber konusu iddiaların soruşturulması gerekir” dedi.
Yolsuzluk ve usulsüzlük haberleri yapan gazetecileri susturmak için başlatılan yargısal süreçler olarak tanımlanan “SLAPP” davaları konusunda Türkiye ön sıralarda yer alıyor. Sertaç Kayar da hakkında benzeri davalar açılan gazetecilerden biri.
Sertaç Kayar’ın, Diyarbakır’da kamu desteğiyle engelli kişilere özel eğitim veren rehabilitasyon merkezlerinde yaşanan yolsuzluk ve usulsüzlükleri aktardığı “Rehabilitasyon merkezleri üzerinden ‘Rüşvet havuzu’ iddiası: En az 60 milyonluk vurgun yapıldı” başlıklı haberi zaman içinde bir hukuk skandalına dönüştü.
Haberin sputniknews.com.tr sitesinden yayınlanmasının ardından haberde ismi kodlanan kişinin kendisi olduğunu söyleyen Özel Eğitim Dernekleri Federasyonu Başkanı Yunus Kılıç, “hakaret ve iftira” iddiasıyla Kayar hakkında suç duyurusunda bulundu.
Aynı habere bir savcı takipsizlik verdi, başka savcı da dava açtı
Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı, hakkında “Hakaret” suçlamasıyla Kayar hakkında iki ayrı soruşturma başlattı. İki ayrı savcı art arda açılan soruşturmalarda suçun tarihi, suç duyurusunu yapan kişi ve suçlama konusu yapılan haberden alıntılanan cümleler bire bir aynı. Gazeteci Kayar, bu soruşturmalar kapsamında üç kez ifade verdi. Bu soruşturmaları yürüten bir savcı Kayar hakkında takipsizlik kararı verirken, diğer bir savcı ise “ Sesli, Yazılı veya Görüntülü Bir İleti ile Hakaret” suçlamasıyla iddianame hazırladı.
Kayar hakkında 17 Mart 2023 tarihinde verilen takipsizlik kararında, soruşturmanın Yunus Kılıç’ın şikayetiyle başladığı belirtildi. Kararda, şikâyete konu haberin içeriğinde müştekinin isminin kodlanarak verildiği, gazeteci Kayar’ın ifadesinde suçlamaları reddettiği belirtilen Kararda, haberin TCK’nin 125 maddesinde düzenlenen “Hakaret” suçu kapsamında olmadığı, ağır eleştiri sınırları içerisinde kaldığı, bu nedenle suçun yasal unsurları oluşmadığı ifade edildi.
Haberi kaynak göstermeden kullanan gazetecinin ifadesi suç delili olarak gösterildi
Gazeteci Kayar hakkında “Hakaret” suçlamasıyla açılan diğer soruşturmada ise 3 Mart 2023 tarihinde iddianame hazırlandı. İddianamedeki suçlamalar, suç unsuru gösterilen haberdeki ifadeler, müşteki ve suç tarihi takipsizlik kararı verilen soruşturma ile aynı. Kayar’ın haberini kaynak göstermeden yayınlayan Mehmet Yılmaz’ın ifadesi de idianamede Kayar aleyhine suç delili olarak yer aldı. Kayar’ın ifadesinde haberi kendisinin yapmış olduğunu söyleyerek üzerine atılı suçu ikrar ettiği savunulan iddianamede, polisin tarafından yapılan açık kaynak araştırmasında bu haberin yayınlandığının tespit edildiği belirtildi. Haberde ismi geçen federasyonun Türkiye’de tek olduğu, “mağdur” Yunus Kılıç’ın da bunun başkanı olduğu kaydedilen iddianamede, ismi ve soy ismi kodlanarak verilmiş olsa bile haberde rüşvet almakla itham edilen kişinin müşteki olduğunun açıkça belli olduğu savunuldu. İddianamede, Kayar’ın hakaret içeren haber yapmak suretiyle üzerine atılı “Hakaret” suçunu işlediğini ve bu konuda yeterli şüphe bulunduğu öne sürülerek, Kayar’ın 2 yıla kadar hapisle cezalandırılması ve belli haklardan yoksun bırakılması istendi.
İddianamede, Kayar’ın haberini kullanan Mehmet Yılmaz hakkında takipsizlik kararı verildiği belirtildi.
Dava basit yargılama usulüyle yapılacak
Hakaret suçunun uzlaşma kapsamında olan suç nedeniyle kamu dava davası açılmadan önce dosyanın uzlaştırma bürosuna gönderildiği ancak taraflar arasında uzlaşmanın sağlanmaması nedeniyle Kayar hakkında kamu davasının açıldığı belirtildi. İddianameyi kabul eden Erzincan 2. Asliye Ceza Mahkemesi, davanın basit yargılama usulüyle duruşma yapılmadan görülmesine karar verdi. Mahkeme gazeteci Kayar’a iddianame ve hakkındaki suçlamaların bulunduğu yazı göndererek, savunması 15 gün içerisinde mahkeme göndermesi konusunda ihtarda bulundu.
Yaptığı haberler nedeniyle hakkında dava açılmasını değerlendiren gazeteci Sertaç Kayar, kamu kaynaklarının doğru kullanımını takip etmek, bu konuda hukuka uygun davranılıp davranılmadığını izlemek gazeteciliğin temel görevleri arasında olduğunu vurgulayarak, iki ay boyunca yaptığı titiz araştırmalar sonucunda hazırladığı haberle usulsüzlüklere dikkat çekmek, kamuoyunu bilgilendirmeye çalıştığını söyledi. Haberi yazan gazetecinin değil haberin konusu olan iddiaların soruşturulması ve bu konuda sorumluların ortaya çıkarılması gerektiğini vurgulayan Kayar, “Böylesi davalar hem zamanımızdan çalıyor hem de yapacağımız başka haberler ile ilgili otosansüre neden oluyor. Sonuç olarak gazetecilerin haberlerinden dolayı yargılandığı her dava bir prangadır, gazetecinin hareket alanı kısıtlar” dedi.
Avukat Özen: gazetecilik faaliyeti engellenmeye çalışıldı
Avukat Şivan Cemil Özen, aynı haberden dolayı müvekkili hakkında yapılan şikayet üzerine açılan iki ayrı soruşturmanın birinde takipsizlik diğerinde ise dava açılmasının bir hukuk garabeti olduğunu belirterek, bu soruşturmaların mükerrer olduğunu ve bir hatadan kaynaklanabileceğini ifade etti. Özen, Müştekinin Basın Kanunu’nda yer alan tekzip hakkı olmasına rağmen bunu yapmadığını, takipsizlik kararına itiraz etmediğini de söyledi. Müvekkili hakkında eksik soruşturma yürütüldüğünü, bu davayla gazetecilik faaliyetinin engellendiğine işaret eden Özen “Haber kamu yararı taşıdığı için yapılmıştır. Burada suçlanan gazetecilik faaliyetidir. Müvekkilim hakkında birden fazla soruşturma açılarak üzerinde baskı kurulmasına, gazetecilik faaliyetinin engellenmekle yüz yüze kalmıştır. Buna karşı gerekli itirazları yaptık. Mahkeme mükerrer yargılamadan dolayı davanın düşmesi kararı vermesini bekliyoruz” dedi.
*Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.