Hukuk Birimi - MLSA Hukuk Birimi, Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) yetkilerini genişleten torba yasayla ilgili bir bilgilendirme notu hazırladı. Bilgilendirme notu şöyle oldu:
TBMM’de kabul edilen 7539 sayılı torba yasa, 4 Şubat’ta Resmî Gazete’de yayımlandı. Yasa, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) daha önce iptal ettiği bazı düzenlemelerin yeniden yürürlüğe girmesiyle tartışma yarattı. Aynı zamanda OHAL sürecinde getirilen TMSF’nin kayyım yetkilerinin 2030’a kadar uzatılması da dikkat çeken bir diğer madde oldu.
DDK’nın yetkileri daha da genişletildi
Torba yasayla birlikte Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) yetki alanı genişletildi. Daha önce muhalefetin itirazlarıyla geri çekilen beş madde (1, 2, 3, 6 ve 7) yasa metnine tekrar eklendi. Buna göre, DDK artık vakıfları, kooperatifleri ve birlikleri de denetleyebilecek. Ayrıca DDK denetçileri, kamu görevlilerini görevden uzaklaştırma yetkisine de sahip olacak.
AYM’nin daha önce iptal ettiği düzenlemelerin yeniden yürürlüğe sokulması ise en açık eleştiri konusu oldu. Mahkeme, 2024 ve 2021 yıllarında aldığı iki ayrı kararla DDK’nın geniş yetkilerinin anayasaya aykırı olduğunu vurgulamıştı. Ancak torba yasa, bu iptal kararlarını adeta yok sayarak benzer düzenlemeleri tekrar hayata geçirdi.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemeler tekrar yürürlükte:
-
2021/113 E, 2024/29 K, 1/2/2024: AYM, DDK’nın vakıflar, kooperatifler ve birliklere geniş yetkisini iptal etti.
-
2018/121 E, 2021/84 K, 11/11/2021: DDK denetçilerinin kamu görevlilerini görevden uzaklaştırma yetkisini iptal etti.
2443 sayılı yasa fiilen geri döndü
1981 tarihli 2443 sayılı Devlet Denetleme Kurulu Yasası, 2018’de çıkarılan 703 sayılı KHK ile yürürlükten kaldırılmıştı. O dönemde DDK’nın görev ve yetkileri Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden tanımlanmıştı. Ancak şimdi getirilen düzenlemeyle birlikte, AYM’nin iptal ettiği kararname hükümlerinin de fiilen yasaya dönüştüğü görülüyor.
Bu değişikliğin temel gerekçesinin, AYM’nin DDK’nın yetkilerini düzenleyen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ni iptal etmesi olduğu değerlendiriliyor.
TMSF’nin kayyım yetkisi 2030’a kadar uzatıldı
Torba yasanın bir diğer dikkat çeken maddesi ise, TMSF’nin kayyım olarak atanma süresinin 5 yıl daha uzatılması oldu. İlk olarak 2016’da ilan edilen OHAL kapsamında getirilen bu düzenleme, OHAL sonrasında da sürekli uzatılarak kalıcı hale getirildi. Daha önce 31 Temmuz 2024’te dolması beklenen süre, 2030’a kadar uzatılmış oldu.
Böylece OHAL dönemine ait geçici bir düzenleme, bir kez daha kalıcı hale getirilmiş oldu.
