Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) Hukuk Birimi, kolluk kuvvetlerine toplumsal olaylar sırasında ses ve görüntü kaydı almayı engelleme yetkisi veren Emniyet Genel Müdürlüğü genelgesine karşı dava açtı. MLSA Hukuk Birimi’nin Danıştay’a sunduğu dilekçede kanuni dayanağı olmayan genelgenin yürütmesinin durdurulması ve iptali talep edildi.Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 1 Mayıs öncesinde yayımladığı genelge, kamusal alanda ses ve görüntü kaydı alınmasını özel hayatın gizliliğinin ihlali olarak niteliyor ve bu kayıtların kolluk kuvvetlerinin görevlerini ifa etmelerine engel teşkil ettiğini öne sürüyor.MLSA tarafından Danıştay’a sunulan dilekçede genelgenin basın ve ifade özgürlüğüne müdahale niteliği taşıdığı vurgulanırken, bu uygulamanın anayasa tarafından güvence altına alınan haber alma ve verme özgürlüğüne de sansür getirmeyi amaçladığı ifade edildi. Dilekçede ayrıca temel hak ve özgürlüklere getirilecek sınırlamaların ancak kanunla öngörülebileceği belirtildi.
Genelgeye uyan polisler kanunsuz bir emre uyuyor
Genelgenin kamunun bilgi alma hakkına ve basın özgürlüğüne aleni bir saldırı niteliği taşıdığını belirten MLSA Eş Direktörü avukat Veysel Ok, “Hiç kimse bir genelge ile anayasayı ilga edemez. Kamunun bilgi edinme hakkı ve ifade özgürlüğü anayasa tarafından korunuyor. Bu genelge Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğü, bilgi verme ve alma özgürlüğü gibi hakları düzenlediği 10. maddesine de aykırı. Bu genelgeye uyan polisler, kanunsuz bir emre uymuş ve kamu görevi yürütmekte olan gazetecilerin görevine engel olmuş oluyor,” değerlendirmesinde bulundu.Polis memurlarına bu emri uygulamama çağrısında bulunan Ok, “Yoksa bu genelgenin mümkün kılacağı hukuksuz uygulamaların hesabını onlar verecek,” diye konuştu. Gazetecilerin ise hiçbir çekince olmadan çekim yapmaya devam edebileceklerini ifade eden Ok, “Biz genelgenin iptali için de davamızı açtık. Bu genelgenin herhangi bir kanuni dayanağı yok. Gazeteciler mesleklerini özgürce icra edebilirler,” dedi.
Genelgede ne var?
Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 27 Nisan 2021 tarihinde yayımladığı genelgede, kişilerin ses ve görüntülerinin izinsiz biçimde kayda alınarak yayımlanmasının özel hayatın gizliliğinin ihlali ve kişisel verilerin hukuka aykırı olarak paylaşılması anlamına geldiği belirtiliyor. Toplumsal olaylar sırasında kamusal alanda alınan ses ve görüntü kayıtlarının “kolluk kuvvetlerinin görevini yapmasını engelleyecek boyutlara ulaştığı” söylenen genelgede bu kayıtların “personel veya vatandaşların kişilik haklarına ve güvenliğine zarar verecek şekilde dijital platformlarda yayınlandığı” ifade ediliyor.1 Mayıs öncesi Emniyet Genel Müdürü Mehmet Aktaş imzasıyla yayımlanan genelgede emniyet birimlerine “Personelimizin görevini ifa ederken bu tür ses ve görüntü alınmasına tevessül edecek davranışlara fırsat vermemeleri, eylemin veya durumun niteliğine göre kayıt yapan kişileri engellemeleri, kanuni şartlar oluştuğunda adli işlem yapmaları gerektiği” çağrısı yapılıyor.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.