MLSA’dan RTÜK’ün sansür yönetmeliği için iptal başvurusu
İstanbul - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun internet üzerinden yapılan yayınları denetlemesine ilişkin yeni yönetmeliğin bugün Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), bu düzenlemenin iptali için Danıştay’a başvuracağını duyurdu.
“Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkındaki Yönetmelik” başlığını taşıyan düzenleme, RTÜK'ün geçen yıl Eylül ayında yaptığı toplantıda oy çokluğu ile kabul edilmişti.
Bugün yürürlüğe giren yönetmelik ile ilgili olarak MLSA Eş-Direktörü Veysel Ok, bu düzenlemenin RTÜK’e ilgili kanunu aşan derecede bir denetim gücü verdiğini ifade etti. Ok, şöyle konuştu: “Bugün yürürlüğe giren bu yönetmelik, ifade özgürlüğü ile haber alma ve yayma haklarına aykırıdır. Öncelikle internet üzerinden yapılan yayınların ücrete tabi hâle getirilmesinin haberi yaygınlaştırma hakkına engel teşkil ettiğini düşünüyoruz çünkü günümüzde birçok gazeteci kendi yarattığı platformlar üzerinden haberlerini yapmaya ve yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. Onların bu tip bir lisans ücretine tabi olmaması gerekir. Bu düzenleme haber yapma, yaygınlaştırma ve kamunun haber alma hakları gibi anayasal haklara aykırı. Üstelik yönetmelikte net ifadeler yer almaması da büyük sorun. Neyin haber platformu olup neyin olmadığı ile ilgili net cümleler olmadığı için belirlenen bir standart da söz konusu değil. Bu denetleme kendi başına haber yapan bir gazeteciyi de etkileyebilir, YouTube’da yayın yapan vlogger’ları da etkileyebilir. Yeni RTÜK düzenlemesinin Anayasa’nın 25. ve 26. maddelerinde düzenlenen düşünce ve ifade özgürlüğü ile 28. ve 29. maddelerinde düzenlenen basın ve yayın ile ilgili hürriyetleri kısıtlamak için araçlaştırılacağından endişeleniyoruz bu nedenle Danıştay’a yönetmeliğin ilgili maddelerinin iptali için dava açacağız.”
İnternet ortamında TV yayını için 100 bin TL lisans ücreti
24 maddeden oluşan yönetmelik, internet üzerinden radyo ve televizyon yayını yapan kuruluşlar ile isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumu, bu yayın hizmetlerini internet ortamından sunan özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşları ve bu yayın hizmetlerinin iletimini sağlayan Netflix benzeri platformları kapsayan çeşitli düzenlemeleri içeriyor.
2018 yılının Mart ayında RTÜK ile ilgili yasaya yapılan düzenlemenin çerçevesini belirleyen bu yönetmelik, RTÜK’e internet üzerinden yapılan pek çok yayını sansürleme yetkisi veriyor. Mart 2018’de yapılan düzenleme internet yayıncılığını da kurulun denetim alanına katmış, ayrıca radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayınları kendilerine ait bir internet adresi ve mobil uygulama üzerinden izleyiciler sunan kuruluşların da internet ortamından yayın iletim yetkisi alması şartını getirmişti.
Bu düzenleme, Eylül ayında düzenlenen RTÜK toplantısında oy çokluğu ile kabul edilmişti, bugün Resmi Gazete’de yayımlanması ile birlikte de yürürlüğe girmiş oldu. Bugün yayımlanan yönetmelikte “radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamında sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılarının” RTÜK’ten yayın lisansı ve yayın iletim yetkisi almak zorunda olduğu belirtildi. Radyo yayını sunmak için yayın lisans ücreti 10 bin Türk Lirası, televizyon yayını sunmak için yayın lisans ücreti ise 100 bin Türk Lirası olarak belirlendi.