RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, YouTube ile görüştüklerini ve platform üzerinden düzenli yayın yapanlara lisans zorunluluğu getirileceğini söyledi. Lisans zorunluluğunun önemli ölçüde gazetecilerin YouTube kanallarını etkilemesi bekleniyor.
Lisans zorunluluğu getirilen kanalların lisans başvurusu yapmak için 72 saat süresi olacak, RTÜK yayın ilkelerine uygun görmediği videoları kaldırtabilecek veya ceza verebilecek, yayıncılar kazançlarının yüzde bir buçuğunu RTÜK’e ödeyecek.
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, 1 Eylül’de Ekol TV’de yayınlanan Sorgusuz Sualsiz programına konuk oldu. YouTube’da düzenli program yapan yayıncılara lisans alma zorunluluğu getireceklerini söyleyen Şahin, platform ile halihazırda bir protokol hazırlığı içerisinde olduklarını platformun yasaklanmasının söz konusu olmadığını belirtti.
2019 yılında kabul edilen yasa ile RTÜK, internet yayınlarını denetleme yetkisini aldı. Netflix, Amazon Prime Video, Disney+ gibi birçok yayıncı lisans alarak RTÜK denetimine girdi. 2022 yılında, internet haber kuruluşları Deutsche Welle ve Voice of America’nın video içerikleri nedeniyle lisans alması gerektiğine karar veren RTÜK, lisans almayan iki kuruluşu Türkiye’den erişime engelletti.
72 saat içerisinde lisans zorunluluğu
İnternet yayın lisansına giden süreç iki şekilde gerçekleşebiliyor. Gönüllü olarak yayıncılar lisans başvurusu yapabileceği gibi RTÜK gerekli gördüğü hallerde yayıncılar için lisans alma zorunluluğu getirebiliyor. RTÜK’ün lisans alma zorunluluğu getirmesi halinde, yayıncının 72 saat süresi bulunuyor. Bu süre içerisinde lisans alınmazsa mecranın internetten erişime engellenmesi gündeme geliyor.
Şahin, lisans zorunluluğunun yalnızca düzenli yayın yapan yayıncılar için olduğunu kişisel yayınların bu kapsamda olmayacağını söyledi. Lisanslar on yıllık olarak düzenlenecek, 2024 yılı itibariyle on yıllık internet yayın lisansı bedeli 643.517,00 TL ayrıca YouTube yayıncılarının RTÜK lisansı alması halinde lisans ücretine ek gelirlerinin yüzde 1,5’ini katılım payı olarak RTÜK’e ödemesi gerekecek
Yayın ilkelerine uymayanlara ceza getirilecek
RTÜK’ten yayıncılık lisansı alanların yayınladıkları videolar, RTÜK Kanununda yer alan yayın ilkeleri bakımından değerlendirilecek. Bu ilkelere uygun olmadığı değerlendirilen içerikler için ‘katalogtan çıkartma’ adı altına video içeriğinin kanaldan çıkartılması veya idari para cezası verebilcek.
İdari para cezaları ise kanalların aylık gelirlerinin yüzde biri ile yüzde beşi arasında değişebiliyor.
Haber kanalları gündemde
Lisans zorunluluğunun en çok YouTube’da yayın yapan gazetecileri etkileyeceği öngörülüyor. Şu anda Cüneyt Özdemir’in 1,63 milyon, Fatih Altaylı’nın 1.15 milyon, Fatih Portakal’ın 780 bin ve Nevşin Mengü’nün 713 bin takipçisi bulunuyor. Bu kanallara lisans zorunluluğu getirilmesi halinde, içerkleri düzenli olarak RTÜK tarafından denetlenecek.
