Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak için “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katılan ve bu sebeple yargılanarak “örgüt propagandası yapmak” suçundan toplamda 11 yıl hapis cezasına çarptırılan yedi gazetecinin temyiz başvurusuna Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 11 Şubat 2022 tarihinde tebliğname sunduğu ortaya çıktı.Bir günlük genel yayın yönetmeliğinin “sembolik bir anlam taşıdığı”nı belirten Yargıtay Cumhuriyet Savcısı; Celal Başlangıç, Fehim Işık, Öncü Akgül ve Ertuğrul Mavioğlu’na verilen cezaların bozulmasını talep etti. Savcı, bozma isteminde gazetecilerin bu süre zarfında editoryal müdahale bulunduklarına dair somut delil bulunmadığının altını çizdi. Savcı; Hüseyin Aykol, Celalettin Can ve Dilşah Kocakaya verilen hapis cezalarının ise onanmasını talep etti.
9 gazeteci ve yazara toplamda 11 yıl 3 ay hapis cezası
KHK ile kapatılan Özgür Gündem Gazetesi ile dayanışma amacıyla 2016 yılında başlatılan bir günlük "Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği" kampanyasına katıldıkları gerekçesiyle DİSK Basın-İş Sendikası Genel Başkanı Faruk Eren, Evrensel gazetesi yazarı İhsan Çaralan, Özgür Gündem Gazetesi Eş Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Aykol, gazeteciler Celalettin Can, Dilşah Kocakaya, Ömer Ağın, Mehmet Şirin Taşdemir, Veysel Kemer, Yüksel Oğuz, Mehmet Celal Başlangıç, Mehmet Fehim Işık, Öncü Akgül ve Ertuğrul Mavioğlu hakkında “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla 2017’de iddianame hazırlandı. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen davada 13 gazeteci ve yazar hakkındaki karar, 3 Nisan 2019 tarihinde açıklandı. Mahkeme; Ertuğrul Mavioğlu, Fehim Işık, Faruk Eren, Celal Başlangıç, İhsan Çaralan, Öncü Akgül, Dilşah Kocakaya ve Celalettin Can’ı “terör örgütü propagandası yapmak” suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırdı. Mahkeme, “suçu ve suçluyu övmek” ile “suç işlemeye tahrik” suçlamalarından beraatine karar verdiği Hüseyin Aykol’u ise 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırdı. Ömer Ağın, Veysel Kemer, Mehmet Şirin Taşdemir ve Yüksel Oğuz ise “örgüt propagandası yapmak”, “suç işlemeye alenen tahrik etme” ve “suçu ve suçluyu övmek” suçlamalarından beraat etti. DİSK Basın-İş Sendikası Genel Başkanı Faruk Eren ve Evrensel gazetesi yazarı İhsan Çaralan’ı da “örgüt propagandası yapmak” suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezasına çarptıran mahkeme, Eren ve Çaralan hakkında hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına (HAGB) karar verdi. Eren ve Çaralan’ın avukatları, HAGB kararlarına karşı istinaf yolu açık olmadığı için karara ağır ceza mahkemesinde itiraz etti.
İstinaf mahkemesi talepleri reddetti
Gazetecilerin avukatları ve duruşma savcısı, Faruk Eren ve İhsan Çaralan dışındaki 11 gazeteci ve yazar hakkında verilen hükmü istinafa götürdü. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, 23 Eylül 2020 tarihli ilamında yedi gazeteciye verilen hapis cezaları ve dört gazeteci hakkındaki beraat kararlarına karşı yapılan istinaf taleplerini reddetti. İstinaf talepleri reddedilen yedi gazetecinin avukatları, hukuka aykırı olduğu ve eksik soruşturma yapıldığı gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesinin kararını Yargıtay’a taşıdı.
Savcılık: Bir günlük genel yayın yönetmeliği sembolik bir anlam taşıyor
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, 11 Şubat 2022 tarihinde hazırladığı tebliğname ile temyiz taleplerine ilişkin görüşünü sundu. Savcı, Yargıtay 3. Ceza Dairesine gönderdiği tebliğnamede Hüseyin Aykol, Celalettin Can ve Dilşah Kocakaya’ya verilen hapis cezalarının yasaya uygun olduğunu savundu ve temyiz taleplerinin esastan reddedilerek gazeteciler hakkında verilen hükmün onanmasını talep etti. Gazeteci Ertuğrul Mavioğlu, Fehim Işık, Celal Başlangıç ve Öncü Akgül’ün temyiz taleplerinin kabul edilmesini ve haklarında verilen hapis cezalarının bozulmasını talep eden savcı, bozma talebinin gerekçesini şu şekilde açıkladı: “Sanıkların mesleklerinin gazetecilik olduğu, kendi aralarında düzenledikleri kampanya kapsamında kapatılan Özgür Gündem gazetesinde, sanık Ertuğrul Mavioğlu'nun 10/05/2016, sanık M.Fehim Işık'ın 15/05/2016, sanık M.Celal Başlangıç'ın 12/05/2016 ve sanık Öncü Akgül'ün 23/05/2016 günü Genel Yayın Yönetmeni olarak görev yaptıkları; bir gazetenin genel yayın yönetmeninin yapması gereken görevleri ve yetkileri düşünüldüğünde, bir günlük genel yayın yönetmeliğinin sembolik bir anlam taşıdığı, kısa süren bu görev süresi içerisinde sanıkların terör örgütünün propagandası kastıyla hareket ettiklerine, gazete içeriğine etki ettiklerine veya gazeteye katkı verdiklerine dair somut kanıtlar elde edilmediğinden yazılı şekilde mahkûmiyetlerine hükmedilmesi hukuka aykırı görüldüğünden, sanıklar savunmanlarının temyiz istemlerinin kabulüyle, temyiz edilen hükümlerin CMK'nın 302.maddesi uyarınca bozulması talep ve dosyaya tebliğ olunur.” Yargıtay 3. Ceza Dairesi, tebliğname doğrultusunda karar verirse bu karar, “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katıldıkları için yargılanan ve ceza alan birçok gazeteci, yazar ve hak savunucusu için emsal teşkil edecek.
Özgür Gündem Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği davaları
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesiyle dayanışma amacıyla başlatılan bir günlük “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyası, 3 Mayıs 2016’da başladı ve 7 Ağustos 2016’da sona erdi.Kampanyaya katılan 56 nöbetçi yayın yönetmeninden 49’u hakkında “terör örgütü propagandası yapmak”, “ terör örgütlerinin bildiri veya açıklamalarını basmak veya yayınlamak” şüpheleriyle soruşturma açıldı. 11 soruşturma takipsizlikle sonuçlanırken, 38 soruşturma dosyası ise davaya dönüştü. Açılan davalarda yedi gazeteci ve yazar beraat ederken, 27 kişiye toplam 24 yıl 5 ay 15 gün hapis ve 67 bin TL para cezası verildi. Dört kişi ise haklarında açılan davalarda beraat etti. Haklarında verilen beraat kararının bozulması üzerine yeniden yargılanan Şebnem Korur Fincancı, Ahmet Nesin ve Erol Önderoğlu’nun davası ise halen devam ediyor.Bir nöbetçi yayın yönetmeni hakkında açılan dava ise soruşturma süresinin zaman aşımına uğraması nedeniyle düştü. *Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.
