26 Aralık haftası: Gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları

Bu hafta da birçok gazetecilik ve ifade özgürlüğü davasının duruşmaları görülecek. İşte haftanın duruşma takvimi:

27 Aralık Salı

• Aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van İl Eş Başkanı Fikret Doğan’ın da olduğu dört siyasetçinin “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması Van 4. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.10’da görülecek. İddianamede siyasetçilere yöneltilen suçlamaya HDP İpekyolu ilçe binasına asılan ve Konya’da Dedeoğulları ailesinden yedi kişinin ırkçı saiklerle öldürülmesinin protesto edildiği pankart delil olarak gösteriliyor. İddianame savcısı, “katledilen şahıslar ile failin ailesi arasında 12 yıllık husumet bulunduğu yönünde haberler yapıldığı, olayın etnik kökene dayandığına dair delil bulunmadığını” öne sürerek pankartın asılması ile isnat edilen suçun işlendiğini iddia ediyor. Davanın 7 Temmuz 2022 tarihinde görülen ikinci duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, siyasetçilerin isnat edilen suçtan cezalandırılmasını talep etmişti.
• Gazeteci Sonya Bayık’ın  “2911 sayılı Gösteri ve Yürüyüş Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması Batman 1. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 10.10’da görülecek. Bayık, 2019 yılında Hasankeyf’te haber takibi sırasında gözaltına alınıp serbest bırakılmıştı. Sanıklar hakkında hazırlanan iddianamede, Hasankeyf Kaymakamlığının 12 Haziran 2019 tarihli, ilçe sınırları içerisinde yapılacak her türlü gösteri, toplantı, miting ve benzeri eylemlerin yasaklandığına dair kararına atıfta bulunuluyor. Davanın ikinci duruşmasında gazeteci Bayık ile birlikte iki sanığın dosyası 28 kişiden ayrılmıştı.
• İleri Haber Genel Yayın Yönetmeni İzel Sezer ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Batuhan Batan’ın Recep Tayyip Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal’ın şikayeti üzerine “sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle alenen hakaret” ve “iftira” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın ilk duruşması İstanbul 25. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 10.35’te görülecek. Savcı Türkşad Kunthan Uçuk tarafından hazırlanan iddianamede gazetecilere yöneltilen suçlamaya 6 Aralık 2021 tarihinde İleri Haber’de yayınlanan “Yargılanan yine gazetecilik oldu” başlıklı haber delil olarak gösteriliyor. Suçlama konusu haberde İleri Haber eski Genel Yayın Yönetmeni Doğan Ergün ve dönemin Sorumlu Müdürü olan İzel Sezer hakkında Mustafa Doğan İnal’ın şikayeti üzerine açılan davanın bilgilerine yer veriliyor. Savcı Uçuk, suçlama konusu haberin müşteki Mustafa Doğan İnal’ın “onur, şeref ve haysiyet, toplum içindeki itibarı ve saygınlığını küçük düşürmeye yönelik olduğu, basın ve ifade özgürlüğü kapsamında eleştiri sınırlarını aştığı, yine yazı içeriğinde müştekiye yönelik hukuka aykırı fiil isnadı içerecek şekilde söz ve beyanlara yer verildiği, yazı içeriğinin kamu yararını ilgilendiren bir konuya katkı sunmadığı” iddialarıyla gazeteciler Sezer ve Batan’ın cezalandırılmasını talep ediyor. Savcı Türkşad Kunthan Uçuk, Bianet’in eski Yayın Yönetmeni Nazan Özcan hakkında da Mustafa Doğan İnal’ın şikayeti üzerine “hakaret” ve “iftira” suçlamalarıyla iddianame hazırlamıştı.
• Gazeteci Ziya Çiçekçi’nin “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı davanın 11. duruşması İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11.25’te görülecek. İddianamede Çiçekçi’ye yöneltilen suçlamalara Yeni Özgür Politika’nın sosyal medya hesabı üzerinden yapılan 2017 tarihli 13 paylaşım delil olarak gösteriliyor.
• Gazeteci Can Dündar’ın “devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin etmek” ve “gizli kalması gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadıyla açıklamak” suçlamalarıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11.55’te görülecek. “MİT Tırları Davası” olarak bilinen davada “casusluk” ve “silahlı terör örgütüne yardım” suçlarından 27 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılan Dündar hakkında bu dava devam ederken başka bir dava açılmış ve bu dava dosyası “MİT Tırları Davası” ile birleştirilmişti. Yurt dışında yaşadığı için ifadesi alınamayan Dündar’ın dosyası ana davanın 8 Haziran’daki karar duruşmasında ayrılmış ve ayrı bir davaya dönüşmüştü. Davanın 6 Ekim 2021 görülen ikinci duruşmasında mahkeme, Recep Tayyip Erdoğan’ın katılma talebini suçtan zarar görme ihtimali olduğu gerekçesiyle kabul etmişti. Davanın 23 Haziran 2022 tarihinde görülen dördüncü duruşmasında mahkeme, Cumhurbaşkanlığı’nın davaya katılma talebini kabul etmişti.

29 Aralık Perşembe

• 12 Boğaziçi Üniversitesi öğrencisinin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlaması ile yargılandığı “Boğaziçi Gökkuşağı” davasının dokuzuncu duruşması İstanbul 24. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.30’da görülecek. İddianamede öğrencilere yöneltilen suçlamaya taşıdıkları ve “uyarılara rağmen kapatmadıkları LGBT flamaları” ve “Susmuyoruz, korkmuyoruz, itaat etmiyoruz” sloganının da aralarında olduğu sloganları atmaları delil olarak gösteriliyor. Davanın 24 Mart’ta görülen beşinci duruşmasında mahkemenin istediği bilirkişi raporu okunmuştu. Öğrenciler aleyhine olan raporda öğrenciler, “yasaklama kararına uymayan, toplantı ve yürüyüş yapan” olarak tanımlanmıştı. Raporda ayrıca öğrencilerin kaldırımda bulunduğunu gösteren fotoğraflar olmasına rağmen trafiği engelledikleri de iddia edilmişti. 13 Kasım 2022 tarihinde celse arasında dosyaya esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, mütalaasında iddianamede suç unsuru olarak sunulan LGBTİ+ bayraklarına değinmeden gökkuşağı bayrağı açtığı için arkadaşlarına disiplin soruşturması açılmasını protesto eden öğrencilerin atanan rektör Melih Bulu’yu protesto ettiklerini iddia etti. Savcı, Beşiktaş ve Sarıyer Kaymakamlıkları tarafından alınan yasak kararını ihlal ederek “defalarca yapılan uyarılara rağmen” dağılmadıklarını iddia ettiği 12 öğrencinin isnat edilen suçtan 1 yıldan 3 yıla kadar cezalandırılmasını talep etti.
• Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Başkanı Şebnem Korur Fincancı’nın “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 13.30’da görülecek. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede Şebnem Korur Fincancı hakkındaki soruşturmanın Milli Savunma Bakanlığı Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 20 Ekim 2022 tarihli ihbarı üzerine başlatıldığı belirtiliyor. 9 Kasım 2022 tarihli iddianamede Şebnem Korur Fincancı’ya yöneltilen suçlamaya iddianame savcısının “PKK silahlı terör örgütünün basın yayın organı” olduğunu iddia ettiği Medya Haber TV’nin 19 Ekim 2022 tarihli canlı yayınına katılarak o dönemde sosyal medyada dolaşımda olan ve Türkiye tarafından PKK üyelerine karşı kimyasal silah kullanıldığını gösterdiği iddia edilen video görüntüleri hakkındaki yorumları delil olarak gösteriliyor. Şebnem Korur Fincancı, söz konusu yayında bu alanda çalışmaları olan bir adli tıp uzmanı olarak videodaki görüntülerin sinir sistemini etkileyen bir kimyasal silahın kullanılmış olabileceğini gösterdiğini ve bu şüphenin Birleşmiş Milletlerin Minnesota Protokolü’nün ilkeleri doğrultusunda yerinde ve bağımsız heyetler tarafından incelenmesini gerektirdiğini dile getirmişti. İddianame savcısı, Şebnem Korur Fincancı’nın ifadesini dikkate almayarak Skype üzerinden yayına katılan hak savunucusunun ekranı görebildiğini ve açıklamalarını arka planda “Zap’ta kimyasal silahla 17 gerilla katledildi” yazısını görmesine rağmen TTB Merkez Konsey Başkanı olarak yaptığını ve dolayısıyla “PKK silahlı terör örgütünün illegal faaliyetlerini legal gibi; örgüt üyelerinin etkisiz hale getirilmesinin ‘gerillaların katledilmesi’ şeklinde sunulduğu bir ortama katılmak suretiyle gerçekleşen propaganda eylemine dahil olduğu” iddiasıyla Şebnem Korur Fincancı’nın 7.5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını talep ediyor. İddianame savcısı, Şebnem Korur Fincancı’nın “geçmiş dönemde paylaşmış olduğu sosyal medya paylaşımlarını” da suçlamaya delil olarak gösteriyor. Şebnem Korur Fincancı’nın sorgusunu yapan ve hakkındaki iddianameyi hazırlayan savcı, 26 Ekim 2022 tarihinde “örgüt yanlısı söylemde bulunduğunu” iddia ettiği Şebnem Korur Fincancı ve TBB Merkez Konsey üyelerinin görevden alınması talebiyle davaname hazırlamış ve Ankara 31. Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuştu. Şebnem Korur Fincancı, Milli Savunma Bakanlığının hakkında suç duyurusunda bulunmasından altı gün sonra İstanbul’da gözaltına alınarak Ankara’ya getirilmişti. Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği, 27 Ekim 2022 tarihinde Şebnem Korur Fincancı’nın tutuklanmasına karar vermişti. İddianamenin sunulduğu Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi, 11 Kasım 2022 tarihinde Şebnem Korur Fincancı’nın tutukluluk halinin devamına karar vermişti. Mahkeme ayrıca “suçun işleniş yeri, sanığın yakalandığı yer ve ikamet adresini” gerekçe göstererek yetkisiz olduğuna hükmetmiş ve Şebnem Korur Fincancı’nın dosyasını İstanbul’a göndermişti. Davanın 23 Aralık 2022 tarihinde görülen ilk duruşmasında hak savunucusu Şebnem Korur Fincancı’nın Sincan Cezaevi’nden duruşmaya elleri kelepçeli şekilde getirildiği ortaya çıkmıştı. Aynı duruşmada esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, iddianameyi tekrar etti ve Şebnem Korur Fincancı’nın isnat edilen suçtan ve üst sınırdan cezalandırılmasını talep etti.

30 Aralık Cuma

• İzmir Emek ve Demokrasi Güçleri’nin 3 Şubat 2021 tarihinde Boğaziçi Üniversitesi destek açıklamasına yapılan polis müdahalesinde gözaltına alınan 3 hak savunucusunun “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandıkları davanın yedinci duruşması İzmir 41. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.25’te görülecek. İddianamede hak savunucularına yöneltilen suçlamaya iki polis memurunun ifadesi delil olarak gösteriliyor. Hak savunucuları aynı polislerin ifadeleri ile bir başka davada “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” ve “görevi yaptırmamak için direnmek” suçlamalarına ek olarak “kamu görevlisine hakaret etmek” suçlamasıyla da yargılanıyor. Davanın 2 Eylül 2022 tarihinde görülen dördüncü duruşmasında mahkeme, hak savunucularının cumhurbaşkanına hakaret ve küfür ettiğini iddia eden ve tebligata rağmen duruşmaya gelmeyen müşteki polis hakkında İzmir İl Emniyet Müdürlüğüne ihzar müzekkeresi yazılmasına karar vermişti. Davanın 7 Ekim 2022 tarihinde görülen beşinci duruşmasında mahkeme, sanık müdafilerinin dosyaya sunacakları görüntülerin incelenmesine ve dosyanın esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için iddia makamına gönderilmesine karar vermişti. Davanın 9 Aralık 2022 tarihinde görülen altıncı duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, hak savunucularının isnat edilen suçtan cezalandırılmasını talep etmişti.

*Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir.