AYM'nin Taksim'in 1 Mayıs kutlamalarına kapatılamayacağı yönündeki kararına rağmen İstanbul'da, Taksim meydanı dün akşam Valiliğin kararıyla kapatıldı; Cumhurbaşkanı Erdoğan, gece yaptığı açıklamaysa Taksim'e çağrı yapan emek örgütleri ve siyasi partilere müdahale olacağının işaretini verdi.
İstanbul Valiliği, pazartesi günü emek örgütlerinin ve siyasi partilerin 1 Mayıs'ı Taksim'de kutlamak isteğini geri çevirerek, medyada Olağanüstü Hal (OHAL) uygulamalarına benzetilen yasak kararları aldı. İstanbul Valiliği, 1 Mayıs’ta karayolu trafiğine kapatılacak yollarda kısıtlama uygulamalarının salı günü saat 04.00’te, deniz ve raylı sistem ulaşım ağlarındaki kısıtlama ise 05.30 itibarıyla başlatılacağını duyurdu. Bu kararla İstanbul’da pek çok toplu ulaşım hattı kapatıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise dün akşam 13. Çalışma Meclisi Programı'nda konuşurken, 1 Mayıs Taksim'de kutlamak isteyen işçi sendikalarını ve siyasi partileri hedefine aldı. Erdoğan, "Taksim miting yeri değildir. 1 Mayıs için yapılan dayatmaları masum bulmuyoruz. Gün aşırı yaptıkları çağrılarla 1 Mayıs'ı propaganda aracına dönüştürmek isteyen terör örgütlerine istismar zemini sunulmamalıdır" ifadelerini kullandı.
1 MAYIS, İSTANBUL- MLSA CANLI YAYIN
08.30 - Valilik tarafından 1 Mayıs kutlamalarına kapatılan Taksim Meydanı'na saat 8:30'da çıkmak isteyen Mücadele Birliği gazetesi okurlarını görüntüleyen Mücadele Birliği gazetesi muhabiri Serpil Ünal gözaltına alındı.
8.59 - Mis Sokak'tan, Taksim Meydanı'na çıkmak isteyen "Gençlik Komiteleri" üyeleri polis tarafından gözaltına alındı. Toplanma alanlarından birisi olarak belirlenen Saraçhane'de ise polisin yolu barikat kurarak kapattığı görüldü.
10.00 - Saraçhane'deki Bozdoğan Su Kemerleri'nin önü polisler tarafından kesildi. Her kemer altında bir TOMA bekletildi.
10.10 - CHP Genel Başkanı Özgür Özel beraberindeki milletvekilleri ve parti üyeleri ile birlikte Saraçhane'ye ulaştı. Özel'e, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu da eşlik etti. CHP heyeti, DİSK üyeleri ve birçok siyasi parti ile birlikte Saraçhane'den Taksim'e yürüme kararını açıkladı. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Özel, "Taksim bir gün özgür olana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz" dedi.
10.30 - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Taksim Meydanı'nın işçi ve emekçilerin 1 Mayıs kutlamalarına kapatılmasına ilişkin konuştu. Bakan Işıkhan "Taksim Meydanı, kitlesel eylemlere , art niyetli marjinal gruplara açık değil" dedi.
10.43 - Özgürlük için Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi tarafından yapılan açıklamada aralarında gazeteci ve avukatların da bulunduğu en az 60 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
10.46 - Evrensel gazetesinin bildirdiğine göre, Saraçhane'deki arama noktasında polisler Evrensel gazetesine el koydu.
11.00 - Kızıl Bayrak sitesinde yer alan habere göre Bağımsız Devrimci Sınıf Platformu ve Devrimci Gençlik Birliği, Taksim'e yürümek isterken polis müdahale etti. Bu esnada Kızıl Bayrak muhabiri Kardelen Yoğungan gözaltına alındı. Polis müdahalesinin Şişli Belediyesi önünde gerçekleştiği görüldü.
11.05 - Saraçhane'de toplanan 1 Mayıs kortejini takip eden gazetecilere yönelik polis tarafından yapılan "Basını süpürün" emri canlı yayına yansıdı. Polisin emrine gazeteci Deniz Zeyrek tepki gösterdi. Zeyrek: "Bu, aşağılık bir ifade. Bu emri kim verdiyse ahmakça bir iş yapmış. Çevik kuvvetin terminolojisinde 'Gazeteciyi süpürün' diye bir ifade var. Sen kimi süpürüyorsun? Toz muyuz biz?" dedi.
11:15 - Özgürlük için Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi açıklamasına göre İstanbul'da gözaltılar bir saat içerisinde iki katından fazla arttı. Dernek, aralarında avukat ve gazetecilerin de bulunduğu en az 150 kişinin gözaltına alındığını bildirdi.
11.40 - Taksim'e Saraçhane yönünden çıkmaya çalışan gruplar, Bozdoğan Su Kemeri iki yönlü yol girişi boyunca kurulan polis barikatına takıldı. Burada gruptan bazı kişiler, polise plastik flamalarla vurarak barikatı aşmaya çalıştı. Polisler kitleye önce biber gazıyla ardından da plastik mermiyle müdahale etti. Emniyet güçleri yürüyüşün kanunsuz olduğu uyarısını yaptı. Görevini yapmaya çalışan gazeteciler sıkılan gazdan etkilendi.
12.10 - Saraçhane'de polis saldırı devam ederken 1 Mayıs mitingi tertip komitesinde yer alan DİSK, KESK, TMOBB ve TTB yürüyüşten çekildiğini açıkladı. 1 Mayıs Tertip Komitesi, İçişleri Bakanlığı ve Valiliğe çağrı yaparak, alanın boşaltılması için şiddete son verilmesini istedi.
12.44 - Saraçhane'de polisin plastik mermi ve biber gazlı müdahalesiyle kitle geriye sürüldü. Müdahale esnasında fenalaşanlar oldu.
12.54 - İstanbul Okmeydanı'nda takip eden gazetecilere polis müdahale etti. Polisin uzaklaştırmaya çalıştığı gazetecilere, "Adam müdür müdür" diyerek uzaklaştırmaya çalıştığı görüldü.
13.03 - Saraçhane'de Taksim Meydanı'na yürümek isteyen grupları izleyen gazeteci Umut Taştanpolisin müdahalesi sırasında ayağından yaralandı. Gazeteci Taştan'ın çektiği ve Bozdoğan Su Kemeri altında barikat kuran polislerin fotoğrafı ise sosyal medyada sıkça paylaşıldı. ETHA tarafından yapılan açılmamada haber ajansının editörü olan Nadiye Gürbüz'ün de polisin attığı plastik mermiyle yaralandığı belirtildi.
13.26 - Çağdaş Hukukçular Derneği, İstanbul'da saat 13.00 itibari ile gözaltı sayısının toplam 176 olduğunu açıkladı.
14.26- Çağdaş Hukukçular Derneği, İstanbul'da gözaltı sayısının toplam 205 olduğunu paylaştı.
19.14 - İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'nın yaptığı açıklamaya göre İstanbul'da 217 kişi gözaltına alındı.
AYM'NİN 1 MAYIS KARARI
Anayasa Mahkemesi, 12 Ekim 2023'te aldığı ve 15 Aralık 2023'te Resmi Gazete'de yayımlanan kararında, Taksim Meydanı'nda 1 Mayıs kutlamalarının engellenmesinin gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Mahkeme, Taksim'de kutlama yapılmasının engellenmesinin, "Anayasa'nın 34. maddesinde güvence altına alınan toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının engellenmesi" olduğuna hükmetti. Karar, oy çokluğuyla alınırken, Muhterem İnce karşı oy kullandı.
Karar, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ile Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu'nun (KESK) başvurusu üzerine alındı. Kararda, 1977 1 Mayısı'na atıfla Taksim Meydanı'nın ortak hafızadaki anlamına vurgu yapıldı. Kararda şu ifadeler kullanıldı: "Bu nedenle işçi ve sendika kültürünün yapı taşlarından biri olan Taksim Meydanı yalnızca 1 Mayıs günü orada olanların dayanışmasının değil, aynı zamanda emekçilerin ortak hafızasının varlığını göstermektedir. Bu durumda kendisini o kültürün bir parçası olarak gören her kişinin 1 Mayıs günlerinde Taksim Meydanı'nın ifade ettiği anlamı doğrudan tecrübe etmek ve edindiği tecrübeyi kuşaklar boyunca aktarmak için burada bulunma hakkı vardır. 1 Mayıs’ın Taksim Meydanı ile özdeşleşmesi nedeniyle anılan mekanın sınırlanması aktarılmak istenen düşüncenin de sınırlanmasına neden olmaktadır."
AYM'nin 1 Mayıs kararının tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.