DENİZ TEKİN
Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta yaşanan depremlerle ilgili sosyal medya paylaşımları nedeniyle Gazeteci Fırat Bulut hakkında “yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamasıyla dava açıldı. Davayla sonuçlanan soruşturmanın ise Anayasa Mahkemesi'nin Anayasaya aykırılık gerekçesiyle iptal ettiği "sanal devriye" kapsamında başlatıldığı ortaya çıktı.
Deprem bölgesi Malatya’dan döndüğü Ankara’da Esenboğa Havalimanı’nda 10 Mart 2023’te gözaltına alınan ve iki gün gözaltında kalan Bulut hakkında Elbistan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma 10 Temmuz 2023’te tamamlandı.
Gazetecinin 8 Şubat tarihli “Elbistan Cezaevi avlularından dumanlar yükseldiği ve koğuşların ateşe verildiği” paylaşımının “halkta panik yaratacak ve kamu düzeninin aleyhine olacak ve hakikati yansıtmayacak şekilde sunulduğu”nu öne süren savcı, Bulut’un paylaşımının TCK 217/A/1 maddesinde tanımlanan “yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçunu oluşturduğunu iddia etti.
Gazetecinin üç yıla kadar hapisle cezalandırılması talep edilen iddianamede ayrıca soruşturmanın Bingöl Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Müdürlüğü’nün yaptığı çalışmalarda Bulut’un paylaşım yaptığının tespit edilmesi üzerine soruşturmanın başlatıldığı bilgisi verildi.
Sosyal medya hesaplarının Emniyet Siber Suçlarla Mücadele Müdürlüğü ve şubeleri tarafından takip ederek “suç” unsuru bulduğu paylaşımları savcılıklara aktarması uygulamasına ‘sanal devriye’ adı veriliyordu.
Polise sanal ortamdaki sosyal medya hesaplarının takibi hakkındaki bu "kanuni" yetki düzenlemesi ise Anayasa Mahkemesi'nin 19 Şubat 2020 tarihli kararı ile iptal edildi.
Elbistan 2 Asliye Ceza Mahkemesi'nin kabul ettiği davanın ilk duruşması 19 Ekim 2023 tarihinde görülecek.
Süreçle ilgili bir diğer gelişmede ise, davaya dönüşen bu soruşturmanın yanı sıra fiili engellemeler ve tehditlere de maruz kaldığını anlatan Bulut, gazeteciliğe ara vererek yurt dışına çıkmak zorunda kaldığını söyledi.
Savcı: Toplumun tansiyonun yüksek olduğu bir dönemde bu paylaşımı yaptı
İddianamede şu ifadelere yer verildi: “Söz konusu haberin 1000 yılın felaketi olarak nitelendirilen büyük yıkımın hemen akabinde ve arama kurtarma çalışmalarının yapıldığı, toplumun tansiyonunun en yüksek olduğu dönemde ‘Elbistan Cezaevi avlularından dumanlar yükseldiği ve koğuşların ateşe verildiği’ şeklinde paylaştığı. Söz konusu paylaşımın halkta panik yaratacak ve deprem sebebi ile düzeltilmeye çalışılan kamu düzeninin aleyhine olacak ve kamu düzenini bertaraf edecek şekilde ve gerçeği, hakikati yansıtmayacak şekilde sunulduğu, böylece şüphelinin eyleminin atılı bulunan TCK 217/A/1 maddesinde tanımlı ‘yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçunu oluşturduğu anlaşılmakta.”
Deprem paylaşımlarına yönelik soruşturmalar
Depremle ilgili yaptıkları yayınlar, yazdıkları haberler veya yaptıkları sosyal medya paylaşımlar gerekçe gösterilerek bugüne kadar en az 11 gazeteci hakkında “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamasıyla soruşturma açıldı. Haklarında soruşturma açılan gazetecilerin isimleri ise şöyle: Mezopotamya Ajansı muhabirleri Mehmet Güleş, Yüsra Batıhan, Medya Koridoru İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Canan Kaya, gazeteci Medine Mamedoğlu, gazeteci Hasan Sivri, gazeteciler Mir Ali Koçer, Oğuzhan Uğur, Fırat Bulut, Emre Orman, Ali İmat ve İbrahim İmat.
Osmaniye'’de Mutlu Şehir Osmaniye sayfası yöneticisi gazeteci Ali İmat ve kardeşi gazeteci İbrahim İmat 27 Şubat’ta tutuklanıp 31 Mart’ta tahliye oldu.
Şubat ayında farklı tarihlerde gözaltına alınan gazeteciler Mehmet Güleş, Fırat Bulut, Merdan Yanardağ ise adli kontrol tedbiriyle serbest bırakıldı.
Gazeteci Medine Mamedoğlu, Canan Kaya ve Emre Orman hakkında açılan soruşturmalar ise takipsizlikle sonuçlanırken, gazeteci Hasan Sivri hakkında ise dava açıldı.
