Aşağıda imzası bulunan basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü, medya, gazetecilik ve insan hakları kuruluşları, Gürcistan'daki gazetecilere ve medya çalışanlarına yönelik dayanışma ve desteklerini ifade etmektedir.
Şiddet, tehdit, gözaltılar, ekipmanların tahrip edilmesi ve el konulması gibi durumlarla karşı karşıya olan Gürcü gazeteciler, yılın bu coşkulu olması beklenen dönemine güvenlikleri konusunda belirsizlik ve korku içinde girmektedir. Dayanışma ve destek, şu anda her zamankinden daha çok gereklidir.
MFRR ortakları, medya çalışanlarına yönelik devam eden saldırıları ve baskıları kınamakta ve bu şiddeti ele almak için AB yetkililerinin ve kurumlarının güçlü bir tepki göstermesi çağrısını yinelemektedir. 28 Kasım 2024'te Gürcü Rüyası’nın AB üyelik müzakerelerini askıya alma kararına karşı protestolar başlamış ve gazetecilere yönelik hedefli ve çoğu zaman vahşi saldırılarla sonuçlanmıştır.
Tiflis merkezli bağımsız medya kuruluşu Publika.ge'den gazeteci Aleksandre Keshelashvili, protestoların ilk gününde uğradığı saldırıyı şöyle anlatmıştır: Keshelashvili, protestoları kaydederken maskeli bir grup polis memurunun kendisine doğru koştuğunu fark etti. Güvenli bir yere gitmeye çalışırken bir polis memuru onu arkadan tutarak çekti.
“‘Gazeteciyim!’ diye bağırıyordum…” diye anlatan Keshelashvili, üzerinde basın kaskı ve yeleği olduğunu da vurguladı. Buna rağmen polis ekipmanına el koyarak onu yere itti ve kafasına defalarca vurdu. Ardından polis kordonuna sürükleyerek kelepçeledi ve bir minibüse bindirdi. Karakolda, neden olduğu belirtilmeden gözaltına alındığı söylendi. Daha sonra götürüldüğü doktorda burnunun kırıldığı ve beyin sarsıntısı geçirdiği tespit edildi.
Bu, medyaya yönelik vahşi saldırıların sadece bir örneğidir. 28 Kasım'dan bu yana MFRR platformu, en az 80 gazetecinin* fiziksel saldırıya, sözlü hakarete veya müdahaleye maruz kaldığını kaydetmiştir. Yerel medya kuruluşlarının gösterdiği üzere, bağımsız ve hükümet eleştirmeni medya kuruluşlarında çalışan gazeteciler bu saldırılardan özellikle etkilenmiş, mağdurların çoğu Tiflis merkezlidir.
Formula TV’den Guram Rogava, polis tarafından vahşice saldırıya uğramış, bu anlar Radio Tavisupleba ve Formula TV görüntüleriyle belgelenmiştir. Görüntülerde çevik kuvvet polisinin Rogava’ya vurduğu açıkça görülmektedir. Rogava ciddi şekilde yaralanmış ve hastaneye kaldırılmıştır. Raporlara göre, Rogava’nın yüz kemiklerinde kırıklar ve boyun omurunda kırıklar meydana gelmiştir.
Saldırılar yalnızca polisle sınırlı kalmamış, görünüşte “milis” gruplarından da gelmiştir. Vahşetiyle viral hale gelen olaylardan biri, TV Pireli’den Maka Chikhladze ve kameraman Giorgi Shetsiruli'yi hedef almıştır. Maskeli ve siyah giyimli bir grup, önce biber gazı kullanmış, ardından şiddeti tırmandırmıştır. Chikhladze yere fırlatılmış, bir saldırgan hakaretler yağdırırken kameraman Shetsiruli kendini korumaya çalıştığı sırada başına tekme almıştır.
Gürcistan’da medyaya yönelik bu eşi benzeri görülmemiş saldırılar, basın özgürlüğünde hızla yaşanan gerilemenin ve demokratik özgürlüklerin daha geniş çapta aşındığı bir ortamda gerçekleşmektedir. Son aylarda ülkenin medya ortamı giderek daha düşmanca ve tehlikeli bir hal almış, eleştirel sesleri susturmak için yasal ve kurumsal araçlar bir silah olarak kullanılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda, bağımsız gazeteciliği itibarsızlaştırmaya yönelik hükümetin karalama kampanyaları hız kesmeden devam etmiştir.
Gürcistan’da devlet kurumlarının büyük ölçüde Gürcü Rüyası tarafından kontrol edilmesi, basın özgürlüğü ve demokrasi açısından ciddi endişeler yaratmaktadır. Gazetecilere yönelik suçların cezasız kalması yaygın bir durum olup, soruşturmalar genellikle yetersiz kalmakta ve özellikle polis kökenli failler nadiren sorumlu tutulmaktadır.
Bu kritik dönemde, kamu hizmeti yayıncılarının dengeli ve tarafsız haber yapmaya özen göstermesi hayati önem taşımaktadır. Gürcü Rüyası’nın Gürcü Kamu Yayıncısı üzerindeki siyasi etkisiyle ilgili endişeler oldukça ciddidir. Kamu yayıncısı, kamu çıkarlarını gerçek anlamda gözetmeli ve siyasi baskıya direnmelidir.
AB kurumlarına çağrımızı yineliyor ve diğer Gürcü hükümeti stratejik ortaklarını, bireysel devletleri ve tüm uluslararası paydaşları Gürcü Rüyası, liderleri ve bu ağır insan hakları ihlalleri ile demokratik ilke aşındırmalarına karışan diğer tüm kurum ve aktörlere yaptırım uygulamaya davet ediyoruz.
Son olarak, medya özgürlüğü grupları ve MFRR ortakları, Gürcistan’ın bağımsız medyasının cesareti ve direncinden güç almaktadır. Kötüleşen koşullara rağmen gazetecilik yapmaya devam eden bu medya çalışanlarının çalışmaları her zamankinden daha kritiktir. Onların cesareti, medya özgürlüklerinin neden önemli olduğunu hatırlatan bir ilham kaynağıdır. Gürcistan’daki tüm gazetecilerin ve medya çalışanlarının yanındayız ve sarsılmaz dayanışmamızı ifade ediyoruz.
*Bu açıklamanın yazıldığı sırada MFRR, 81 gazetecinin saldırıya uğradığını kaydetmiştir. Gelişmelere bağlı olarak bu sayı değişebilir.
Bu açıklama, AB Üye Devletleri, Aday Ülkeler ve Ukrayna'da basın ve medya özgürlüğü ihlallerini izleyen, raporlayan ve bunlara yanıt veren Avrupa çapında bir mekanizma olan Medya Özgürlüğü Hızlı Yanıt (MFRR) tarafından hazırlanmıştır.
İmzacılar
European Centre for Press and Media Freedoms (ECPMF)
International Press Institute (IPI)
The European Federation of Journalists (EFJ)
OBC Transeuropa (OBCT)
Free Press Unlimited (FPU)
BH Journalists Association - BHJA, Bosna Hersek
Flying Broom Women’s Communication and Research Association (Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği)
Velvele - Queer Media Collective (Türkiye & Katalonya)
Media and Law Studies Association (MLSA), Türkiye
Voys Media, Türkiye
Muzir.org
Bursa Haber Ajansı
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC)
Association of European Journalists (AEJ)
Media and Migration Association (MMA), Türkiye
Basın Kulübü Derneği (PCA), Türkiye
Fayn, Türkiye
Solfasol, Türkiye
Association of Journalists of Albania (Arnavutluk Gazeteciler Derneği)
Hungarian Press Union (Macaristan Basın Birliği)
Flemish Association of Journalists (VVJ), Belçika
Association des journalistes professionnels (AJP), Belçika
Romanian Trade Union of Journalists MediaSind (Romanya)
Lithuanian Journalists Union (Litvanya Gazeteciler Birliği)
Society of Journalists, Warsaw (Varşova Gazeteciler Topluluğu)
Estonian Association of Journalists (Estonya Gazeteciler Derneği)
Independent Trade Union of Journalists and Media Workers (Kuzey Makedonya)
Swedish Union of Journalists (İsveç)
Independent Journalists’ Association of Serbia (Sırbistan)
The Norwegian Union of Journalists (Norveç)
Slovene Association of Journalists (Slovenya)
The Belarusian Association of Journalists (Belarus)
Trade Union of Croatian Journalists (Hırvatistan)
The Danish Union of Journalists (Danimarka)
Journalists' and Media Workers' Union (Rusya)
Italian National Press Federation (FNSI) (İtalya)
Free Press for Eastern Europe (FPEE)
Civil Rights Defenders (Sivil Hak Savunucuları)
Reporters Without Borders (RSF)
mrc - Median Research Centre (MRC)
The Fix
Union for Journalists in Finland (Finlandiya Gazeteciler Birliği)
Açık Radyo, Türkiye
EVN Report, Ermenistan
Contemporary Journalists Association (Çağdaş Gazeteciler Derneği - ÇGD), Türkiye
The National Association of Hungarian Journalists (MÚOSZ), Macaristan
Articolo
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS)
İzlanda Gazeteciler Sendikası
Hırvat Gazeteciler Derneği (CJA)
Hetq, Ermenistan
SNJ-CGT, Fransa
ver.di bünyesindeki dju, Almanya
ActiveWatch
