Dava Takvimleri

1 Mayıs haftası: Gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları

1 Mayıs haftası: Gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları
Bu hafta da birçok gazetecilik ve ifade özgürlüğü davasının duruşmaları görülecek. İşte haftanın duruşma takvimi:

2 Mayıs Salı

  • Kapatılan Özgür Gündem gazetesi yöneticilerinden Reyhan Çapan ve Hüseyin Aykol ile gazete yazarları Hasan Başak ve Kemal Yakut’un “terör örgütü propagandası yapmak”, “suçu ve suçluyu övmek” ve “suç işlemeye alenen tahrik” suçlamalarıyla yargılandıkları davanın 27. duruşması İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11.20’de görülecek. İddianamede gazetecilere yöneltilen suçlamalara 2016 yılının Mart ayında gazetede öz yönetim ile ilgili yayımlanan haberler delil olarak gösteriliyor.
  • Gazeteci Evrim Kepenek’in çocuk istismarından tutuklanan ve daha sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakılan Refik Y.’nin şikayeti üzerine “hakaret” suçlaması ile yargılandığı davanın beşinci duruşması Selçuk Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11.45’te görülecek. 6 yaşındaki çocuğunu istismar ettiği iddia edilen Refik Y,. cezaevinde olduğu sırada gazeteci Kepenek’ten ve sosyal medyada istismar iddialarını paylaşan 3 kişiden “özel hayatın gizliliğini ihlal” ve “hakaret” iddiaları ile şikayetçi oldu. Gazeteci Kepenek ve diğer üç kişiye yöneltilen suçlamaya Kepenek’in haberleri ve sanıkların sosyal medya paylaşımları delil olarak gösteriliyor. Davanın 21 Haziran 2022 tarihinde görülen ikinci duruşmasında mahkeme, Refik Y.’nin avukatının gazeteci Kepenek’in zorla getirilmesi talebini reddederek müşteki Refik Y.’nin yargılandığı davada verilen kararın kesinleşmesinin beklenmesine karar vermişti. Davanın 1 Kasım 2022 tarihinde görülen üçüncü duruşmasında mahkeme, Kepenek’in müdafiinin konu hakkında yapılan diğer haberleri dosyaya sunmak için ek süre talebini kabul etmişti. Davanın 21 Şubat 2022 tarihinde görülen dördüncü duruşmasında mahkeme, İzmir 23. Ağır Ceza Mahkemesine müzekkere yazılarak müşteki Refik Y.’nin yargılandığı davada verilen kararın kesinleşip kesinleşmediğinin sorulmasına karar vermişti.

3 Mayıs Çarşamba

  • Aralarında savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteciler Eylem Sonbahar ve Sema Karakurt ile birlikte gazeteci Metin Cihan’ın da bulunduğu 17 kişinin “görevi yaptırmamak için direnmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın 17. duruşması Antalya 25. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09.20’de görülecek. Gazeteciler, Antalya’da 2015 yılında gerçekleştirilen G20 Zirvesi protestolarını takip ederken 15 Kasım’da gözaltına alınmışlardı. 30 Haziran 2016 tarihli iddianamede dört kişiye ayrıca “hakaret” suçlaması da yöneltiliyor.
  • Şarkıcı Gülşen’in “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması İstanbul 11. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek. Savcı Türkşad Kunthan Uçuk tarafından hazırlanan iddianamede Gülşen’e yöneltilen suçlamaya sanatçının 30 Nisan 2022 tarihinde İstanbul’da verdiği bir konserde grubundan bir arkadaşına yaptığı şakanın yer aldığı bir video kaydı delil olarak gösteriliyor. Suçlama konusu videoda Gülşen’in, sahne arkadaşına “İmam Hatip okumuş, sapıklığı oradan geliyor” dediği duyuluyor. İddianamede CİMER’den yapılan tüm şikayetlerle birlikte toplamda 702 müştekiye yer veren savcı Uçuk, TCK 216’da düzenlenen suç tanımında bahsi geçen “‘sosyal sınıf’ kavramının sadece iktisadi sınıflar olarak algılanmaması gerektiğini” belirterek orta öğretim sistemi içerisinde yeri olduğu için “İmam- Hatiplilerin de sosyal sınıf olduğu hususunda tereddüt bulunmadığını” iddia ediyor. Savcı Uçuk ayrıca 30 Nisan’daki konser görüntülerinin “birçok hesap ve grup tarafından olumsuz yorumlar ile birçok defa paylaşılarak sosyal medyada gündeme geldiği” vurgusu yaparak söz konusu video 25 Ağustos 2022 tarihinde dolaşıma sokulmasına rağmen TCK 216 ile düzenlenen suçun unsurlarından olan “kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin” ortaya çıktığını iddia ediyor. Şarkıcı Gülşen, 25 Ağustos 2022 tarihinde gözaltına alındıktan sonra aynı gün çıkarıldığı savcılıkta “adli kontrol tedbirleri yetersiz kalacağı” gerekçesiyle tutuklanarak Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi'ne götürülmüştü. Gülşen, üç gün sonra ev hapsi şartıyla tahliye edilmişti. Sanatçı hakkındaki ev hapsi şartı da 12 Eylül 2022 tarihinde kaldırılmıştı. Davanın 21 Ekim 2022 tarihinde görülen ilk duruşmasında mahkeme, derhal beraat talebini reddederek Gülşen hakkındaki yurt dışına çıkış yasağının devamına ve Gülşen’in duruşmalardan vareste tutulmasına karar vermişti. Yurt dışına çıkış yasağının devamı kararına yapılan itirazı inceleyen İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi, CMK 109/3-f uyarınca Gülşen hakkındaki yurt dışına çıkış yasağının 250 bin TL güvence yatırılması karşılığında kaldırılmasına karar vermişti. Davanın 21 Aralık 2022 tarihinde görülen ikinci duruşmasında mahkeme, ÖNDER İmam Hatipliler Derneği’nin davada taraf olarak yer alma talebini kabul ederken, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun katılma talebini reddetmişti.Tanık dinlenmesi talebini de reddeden mahkeme, dosyanın esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için iddia makamına gönderilmesine de karar vermişti. Davanın 1 Mart 2023 tarihinde görülen üçüncü duruşmasında iddia makamı esas hakkındaki mütalaasını sundu. İddianameyi tekrar eden savcı Şafak İnce, Gülşen’in üzerine atılı suçtan cezalandırılmasını talep etti.
  • Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği yazar ve şair Gökhan Yavuzel’in “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme” suçlamasıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması Ankara 7. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11.50’de görülecek. İddianamede Yavuzel’e yöneltilen suçlamaya, Anayasa Mahkemesinin polise bu yetkiyi veren kanun maddesini iptal ettiği 19 Şubat 2020 tarihli kararına rağmen “sanal devriye faaliyetleri” sonucu tespit edilen ve Yavuzel’in şahsi hesabından yaptığı sosyal medya paylaşımı delil olarak gösteriliyor.
  • Gazeteci Zafer Arapkirli’nin Nureddin Yıldız’ın şikayeti üzerine “hakaret” suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın ikinci duruşması İstanbul 32. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 13.30’da görülecek. 09 Ocak 2019 tarihli iddianamede gazeteci Arapkirli’ye yöneltilen suçlamaya 7 Eylül 2016 yılında şahsi sosyal medya hesabından yaptığı ve Nureddin Yıldız’ın “6, 7 yaşında kız veya erkek çocuğu evlenebilir” beyanına tepki gösterdiği sosyal medya paylaşımı delil olarak gösteriliyor. Gazeteci Arapkirli, 2019 yılında görülen davanın ilk duruşmasında beraat etmişti. Davanın 31 Ocak 2023 tarihinde görülmesi planlanan ilk duruşması, duruşma salonu izleyiciler için yeterli olmadığı için ertelenmişti. 

4 Mayıs Perşembe

  • Gazeteci Abdullah Kaya’nın “terör örgütü üyeliği” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 22. duruşması Ağrı 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09.40’ta görülecek. İddianamede gazeteci Kaya’ya yöneltilen suçlamalara 2014 ve 2015 yıllarında haber takibi için katıldığı etkinliklerde çektiği görüntüler, sosyal medya paylaşımları ve gizli tanık beyanları delil olarak gösteriliyor. Daha sonra Sözcü Gazetesi Davası’na atanan savcı tarafından hazırlanan iddianamede Kaya’ya yöneltilen “örgüt üyeliği” suçlamasına ayrıca Kaya’nın bir HDP etkinliğinde fotoğrafının olması delil olarak gösteriliyor.
  • Gazeteci Metin Cihan’ın Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’ın şikayeti üzerine “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın dördüncü duruşması İstanbul 36. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 10.00’da görülecek. İddianamede Cihan’a yöneltilen suçlamaya 30 Nisan 2020 tarihinde şahsi hesabından yaptığı bir paylaşım delil olarak gösteriliyor. Tek sayfalık iddianameyi hazırlayan iddianame savcısı, şikayetçi olan Albayrak’ın o dönemde Hazine ve Maliye Bakanı olduğunu belirterek Cihan’ın “kamu görevlisine görevinden dolayı alenen hakaret” suçundan cezalandırılmasını talep ediyor. Kamuoyunda “Titreşimli Yüzük Davası” olarak da anılan davanın 28 Nisan 2022 tarihinde görülen ilk duruşmasında mahkeme, Albayrak’ın davaya katılma talebinin kabul edilmesine ve gazeteci Cihan hakkında yakalama emri çıkarılmasına karar vermişti. Davanın 18 Ekim 2022 tarihinde görülen ikinci duruşmasında mevcut davanın Berat Albayrak’ın şikayetiyle açılan başka bir dava ile birleştirildiği öğrenilmişti. Albayrak’ın suç duyurusu üzerine 7 Ekim 2022 tarihinde hazırlanan iddianamede Cihan’a yöneltilen “kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret” suçlamasına 28 Nisan 2020 tarihinde şahsi hesabından yaptığı bir paylaşım delil olarak gösteriliyor. İddianamede, söz konusu paylaşımın Anayasa Mahkemesinin 19 Şubat 2020 tarihli polise bu yetkiyi veren kanun maddesinin iptal kararına rağmen “sanal devriye faaliyetleri” sonucu tespit edildiği belirtiliyor. İddianameyi kabul eden İstanbul 36. Asliye Ceza Mahkemesi, davaların 14 Ekim 2022 tarihinde birleştirilmesine karar vermişti. Birleştirilen davaların 31 Ocak 2023 tarihinde görülen üçüncü duruşmasında mahkeme, Cihan hakkında çıkarılan yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek davayı ertelemişti.
  • Mezopotamya Ajansı (MA) İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ferhat Çelik ve Jiyan Haber İmtiyaz Sahibi İdris Yayla’nın savcı İ. K.’nin şikayeti üzerine “terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerinin hüviyetlerini açıklamak veya yayınlamak veya bu yolla kişileri hedef göstermek” suçlamasıyla yargılandıkları davanın dördüncü duruşması Van 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 13.35’te görülecek. İddianamede gazetecilere yöneltilen suçlamaya 8 Ekim 2020 tarihinde Mezopotamya Ajansı’nda yayınlanan “Gazetecilere gözaltı talimatını aynı savcı verdi” başlıklı haber delil olarak gösteriliyor. Suçlama konusu yapılan haberde Van’ın Çatak ilçesinde 11 Eylül 2020’de askerler tarafından alıkonulan Osman Şiban ve Servet Turgut’un helikopterden atılarak işkenceye maruz bırakılmasını gündeme getiren MA muhabirleri Adnan Bilen, Cemil Uğur; Jinnews muhabiri Şehriban Abi; gazeteci Nazan Sala ve eski gazete dağıtıcıları Şükran Erdem, Mikail Tunçdemir ve Fehim Çetiner hakkında 6 Ekim 2020 tarihinde gözaltı kararı veren savcının Servet Turgut ve Osman Şiban’ı işkenceye maruz bırakan kolluk görevlileri hakkında açılan soruşturmayı yürüten savcı İ. K. olduğu kamuoyuyla paylaşılmıştı. İddianame savcısı, MA’nın haberinin Jiyan Haber dışında “örgüte müzahir basın yayın kuruluşları” tarafından paylaşıldığını iddia ederek müşteki savcının terör örgütüne hedef gösterildiğini iddia ediyor ve gazetecilerin cezalandırılmasını talep ediyor. Savcının “örgüte müzahir” oldukları iddiasıyla saydığı haber siteleri arasında Evrensel ve ArtıGerçek’in yanı sıra Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun web sitesi de yer alıyor. Buna ek olarak iddianame savcısı, suçlama konusu yapılan haberin yayınlanma tarihi 8 Ekim 2020 olmasına rağmen iddianamede “suç tarihi” olarak 9 Ekim 2020 tarihini veriyor. “Helikopter İşkencesi” davasında yargılanan ve beraat eden beş gazeteci hakkındaki iddianameyi hazırlayan müşteki savcı, gazeteciler Adnan Bilen, Cemil Uğur, Şehriban Abi, Zeynep Durgut ve Nazan Sala’yı 9 Ekim 2020 tarihinde tutuklanmaları talebiyle sulh ceza hakimliğine sevk etmiş ve gazeteciler aynı gün Van 3. Sulh Ceza Hakimliği tarafından tutuklanmıştı. Cemil Uğur’un tutukluluğuna ilişkin başvuruyu inceleyen Anayasa Mahkemesi (AYM), 18 Ocak 2022 tarihinde açıkladığı kararında Uğur’un tutuklanmasının hukuka aykırı olduğuna hükmetmişti. Çelik ve Yayla’nın yargılandığı davanın 22 Kasım 2022 tarihinde görülen ilk duruşmasında mahkeme, müşteki savcının davaya katılma talebinin kabul edilmesine ve savcının hangi tarihlerde Van Cumhuriyet Başsavcılığı Terör Suçları Soruşturma Bürosu’nda görevlendirildiğinin sorulmasına karar vermişti. Davanın 31 Ocak 2023 tarihinde görülen ikinci duruşması, gazeteciler ve avukatlarının mazeret bildirmesi üzerine ertelenmişti. Davanın 25 Nisan 2023 tarihinde görülen üçüncü duruşmasında esas hakkındaki mütalaasını açıklayan iddia makamı, Çelik ve Yayla’nın gazeteci olarak yükümlülüklerini yerine getirmediğini öne sürerek üzerlerine atılı suçtan cezalandırılmalarını talep etmişti.
  • Aralarında Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucularının olduğu 14 kişinin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandıkları davanın ilk duruşması Küçükçekmece 1. Asliye Ceza Mahkemesinde saat 14.30’da görülecek. Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu tarafından 14 Aralık 2022 tarihinde hazırlanan iddianamede kayıp yakınları ve hak savunucularına yöneltilen suçlamaya Uluslararası Zorla Kaybedilenler Günü vesilesiyle Altınşehir Kimsesizler Mezarlığı’nda 30 Ağustos 2022 tarihinde yapılmak istenen basın açıklaması delil olarak gösteriliyor. Küçükçekmece Kaymakamlığının 30 Ağustos tarihli yasaklama kararını sunan iddianame savcısı, söz konusu basın açıklamasının yasa dışı olduğunu iddia ederek o gün gözaltına alınan Maside Ocak, Hüseyin Ocak, Ali Ocak, Besna Tosun, Hanım Tosun, Hasan Karakoç, Hanife Yıldız, Gülseren Yoleri, Hüseyin Aygül, Ferit Barut, Aynur Ergül, Derya Deniz, Hüsnü Alkan ve Türkan Acar’ın “ihtara rağmen dağılmadıklarını” öne sürüyor. Cumartesi Anneleri/İnsanları ve onlarla birlikte olan hak savunucularının içerisine hapsedildikleri “güvenlik çemberi”nden çıkmalarına polisin müsaade etmediğine değinmeyen iddianame savcısı, savcılık ifadeleri de dahil 14 kişi lehine hiçbir olgu ve delile iddianamede yer vermiyor.
*Bu işin hakları, Atıf-Gayriticari (CC BY-NC) Lisans ile kısmen saklıdır. Bu iş, MLSA’ya atıf ile ve ticari olmayan amaçlar ile kullanılıp dağıtılabilir. 
Image

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) haber alma hakkı, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü alanlarında faaliyet yürüten bir sivil toplum kuruluşudur. Derneğimiz başta gazeteciler olmak üzere mesleki faaliyetleri sebebiyle yargılanan kişilere hukuki destek vermektedir.