30 Mayıs haftası: Gazetecilik ve ifade özgürlüğü davaları

Bu hafta da birçok gazetecilik ve ifade özgürlüğü davasının duruşması görülecek. İşte haftanın duruşma takvimi:

30 Mayıs Pazartesi

• KHK ile kapatılan Azadiya Welat gazetesinin imtiyaz sahibi Ramazan Ölçen’in “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın dokuzuncu duruşması Diyarbakır 11. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09:45’te görülecek. İddianamede Ölçen’e yöneltilen suçlamaya Azadiya Welat gazetesinin imtiyaz sahibi olması ve hakkında toplatma kararı verilen gazete, dergi ve kitapları bulundurması delil olarak gösteriliyor. İddianamede Ölçen’i  15 yıla kadar hapis ile cezalandırılması isteniyor.

31 Mayıs Salı

• Jin News muhabiri Zelal Tunç’un “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın ilk duruşması Muradiye Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:30’da görülecek. Van’ın Muradiye Belediyesi’ne atanan kayyum Erkan Savar’ın şikayeti üzerine başlatılan soruşturmanın ardından hazırlanan iddianamede gazeteci Tunç’a yöneltilen suçlamaya 13 Mayıs 2019 tarihli “4 milyon 500 bin TL karşılığında peşkeş çektiği Muradiye Şelalesi kaderine terk edildi” haberi delil olarak gösteriliyor. Gazeteci Tunç’un bu suçlama ile yargılandığı davanın ilk duruşmasının görüleceği gün mahkeme, taraflara davanın “basit yargılama usulü” ile görüleceğini bildirmişti. Bir gazetecinin yargılanmasında ilk defa uygulanan basit yargılama usulü sonucunda mahkeme, gazeteci Tunç’u 8 ay 22 gün hapis cezasına çarptırmıştı ve hükmün açıklanmasını geriye bırakmıştı. Tunç’un avukatının itirazı üzerine yargılamanın genel hükümlere göre yapılmasına karar verilerek duruşma açıldı.
• Gazeteci Can Dündar’ın “terör örgütlerinin yayınlarını basmak veya yayınlamak” suçlamasıyla yargılandığı davanın 16. duruşması İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09:40’ta görülecek. “Özgür Gündem Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenleri” davası kapsamında yargılanan gazeteci Dündar’a iddianamede yöneltilen suçlamaya Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak için nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği yaptığı günde gazetede yayımlanan bir haber delil olarak gösteriliyor. Üç yıl hapis istemiyle yargılanan Dündar için 22 Aralık 2016 tarihinde yakalama emri çıkarılmıştı.
• KHK ile kapatılan Azadiya Welat gazetesi muhabiri Velat Öztekin’in “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşması Diyarbakır 7. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:50’de görülecek. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 12 Ekim 2021 tarihinde hazırlanan iddianamede gazeteci Öztekin’e yöneltilen suçlamaya, Öztekin’in Facebook’ta 2015-2016 yıllarında paylaştığı iki ayrı karikatür delil olarak gösteriliyor.
• Gazeteci Derya Okatan’ın “alenen hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması İstanbul 39. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 12:20’de görülecek. İddianamede gazeteci Okatan’a yöneltilen suçlamaya Okatan’ın sorumlu yazı işleri müdürlüğü yaptığı dönemde, 1 Mayıs 2016’da, Etkin Haber Ajansında (ETHA) “Mersin Kadın Platformu: Tacizci avukat Onur Kale’yi teşhir ediyoruz” başlıklı bir haber delil olarak gösteriliyor. Avukat Onur Kale’nin şikayeti üzerine Okatan hakkında soruşturma başlatan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, “kovuşturmaya yer olmadığına” karar vermişti. Kale, takipsizlik kararına, İstanbul 14. Sulh Ceza Hakimliğinde itiraz etse de mahkeme, avukatın itirazını reddetti. Bunun üzerine Kale, “kanun yararına bozma” talebi ile Yargıtay 8. Ceza Dairesine başvurdu. Daire, itirazı yerinde buldu ve İstanbul 14. Sulh Ceza Mahkemesinin kararını bozdu. Yargıtay 8. Ceza Dairesinin kararı üzerine Okatan hakkında yeniden soruşturma açıldı ve Okatan hakkındaki iddianame, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Suçları Soruşturma Bürosu tarafından 9 Eylül 2019’da tamamlandı.

1 Haziran Çarşamba

• Charlie Hebdo dergisinin genel direktörü Julien Serignac, yazı işleri müdürü Gerard Biard, genel yayın yönetmeni Laurent Sorurisseau ve çizer Alice Petit’nin “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla yargılandıkları davanın ikinci duruşması Ankara 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görülecek. Serignac, Biard, Sorurisseau ve Petit’e yöneltilen suçlamaya dergide 28 Ekim 2020 tarihinden yayımlanan ve Recep Tayyip Erdoğan'ın fotoğrafının bulunduğu bir karikatür delil olarak gösteriliyor. İddianame savcısı, karikatür ile cumhurbaşkanına hakaret edildiğini iddia ederek 4 yıl 8 aya kadar hapis cezası talep ediyor.
• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Hayko Bağdat’ın “cumhurbaşkanına hakaret” ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme” suçlamalarıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması İstanbul 50. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:45’te görülecek. Gazeteci Bağdat’ın yargılanmasına 14 Nisan 2017 tarihinde ozguruz.org web sitesinde yayınlanan “Erdoğan hakkında son yazım” başlıklı yazısı ve kişisel Twitter hesabından yaptığı dört paylaşımın delil gösterildiği 24 Temmuz 2019 tarihli iddianamenin İstanbul 50. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilmesi ile başlanmıştı. Bağdat hakkında daha sonra 15 Haziran 2020 ve 25 Haziran 2020 tarihinde ikişer sayfalık, sosyal medya paylaşımlarının delil gösterildiği iki farklı iddianame daha hazırlanmış ve dosyalar İstanbul 50. Asliye Ceza Mahkemesinde devam eden dava ile birleştirilmişti. 25 Haziran tarihli iddianamede Bağdat’a yöneltilen “cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasına “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme” suçlaması da eklenmişti.
• Melih Bulu’nun Boğaziçi Üniversitesine rektör olarak atanmasını protesto eden ve 1 Şubat’ta gözaltına alınan 97 Boğaziçi Üniversitesi öğrencisinin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamasıyla yargılandıkları davanın dördüncü duruşması İstanbul 32. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 10:00’da görülecek. 75 sayfalık iddianamede öğrencilere yöneltilen suçlamalara gösterilen deliller arasında öğrencilerin protestolarda taşıdıkları bez bayrak, pankart ve broşürler ile birlikte #bundansonrasıbizde etiketi altında yapılan sosyal medya paylaşımları da bulunuyor.
• İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması İstanbul Anadolu 7. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 11:30’da görülecek. İddianamede İmamoğlu’na yöneltilen suçlamaya 4 Kasım 2019 tarihinde yaptığı bir açıklama delil olarak gösterilerek İmamoğlu’nun “kurul halinde çalışan kamu görevlilerine karşı görevlerinden dolayı alenen zincirleme hakaret” ettiği iddia ediliyor. İmamoğlu, 31 Mart 2019’da iptal edilen seçimleri yeniden kazanmasının ardından yaptığı bir konuşmada kendisine “ahmak” diyen Süleyman Soylu’ya hitaben “31 Mart’ı iptal edenler ahmaktır” ifadesini kullanmıştı. Bunun üzerine Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı İmamoğlu hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Suç duyurusu ardından hazırlanan iddianamede eski YSK Başkanı Sadi Güven’in de aralarında olduğu 11 kişi mağdur olarak yer alıyor. 20 Nisan’daki duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, İmamoğlu’nun 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını talep etti.
• Boğaziçi Üniversiteli yedi öğrencinin “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 13:30’da görülecek. Savcılığın Yeni Şafak gazetesinin Twitter paylaşımını suç duyurusu olarak kabul ederek öğrenciler hakkında başlattığı soruştuma sonrası hazırlanan iddianamede öğrencilere yöneltilen suçlamaya üniversiteye atanan rektör Melih Bulu’yu protesto etmek amacıyla düzenlenen fotoğraf sergisinde yer alan bir resim delil olarak gösteriliyor. İddianamede, söz konusu resimde Kabe’nin “İslam dini literatüründe yasak ve haram olarak kabul edilen eşcinsellik ve benzeri cinsel yönelimlere dair imgeler ile İslam’ın tek yaratıcı olan Allah inancı ve tevhid inancına aykırı olan ‘Şahmeran’ figürü” ile aynı resimde yer alması öğrenciler için talep edilen cezaya gerekçe gösteriliyor.

2 Haziran Perşembe

• Batman’da 2016 yılından bu yana yayın yapan Jiyan Haber’in imtiyaz sahibi, gazeteci İdris Yayla’nın da aralarında bulunduğu 28 kişinin “2911 sayılı Gösteri ve Yürüyüş Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın 10. duruşması Batman 1. Asliye Ceza Mahkemesinde, saat 09:00’da görülecek. Yargılananlar arasında kayyuma karşı yapılan basın açıklamasına katılan eski milletvekili Sebahat Tuncel de bulunuyor.
• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Hayko Bağdat’ın “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla yargılandığı davanın dokuzuncu duruşması İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09:05’te görülecek. İddianamede Bağdat’a yöneltilen suçlamaya 2017 ve 2018 yıllarında yaptığı dokuz sosyal medya paylaşımı delil olarak gösteriliyor. Davaya konu olan paylaşımlar arasında Osman Kavala’nın bir fotoğrafını, Cemil Bayık’ın verdiği bir röportajı retweetlemek de var. Almanya, Bağdat’ın ifadesinin istinabe yoluyla alınması talebini ifade özgürlüğüne aykırı bularak reddetmişti.
• Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Mete Cem Bahtiyar’ın sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılandığı davanın beşinci duruşması Balıkesir 3. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 11:30’da görülecek. İddianamede Bahtiyar’a yöneltilen suçlamaya 2015-2018 yılları arasında Bahtiyar’ın sosyal medya hesabından yapıldığı iddia edilen paylaşımlar delil olarak gösteriliyor. Suçlamaya delil olarak gösterilen paylaşımlar arasında filozof Slavoj Žižek’in sendika.org için kaleme aldığı yazı dizisi içerisindeki bir makale için kullanılan kapak fotoğrafı da bulunuyor.
• Aralarında Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü İsminaz Temel ve ETHA muhabiri Havva Cuştan ile Ezilenlerin Hukuk Bürosu (EHB) avukatlarının da bulunduğu 23 kişinin “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası” suçlamasıyla yargılandığı davanın 18. duruşması İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 13:30’da görülecek. İddianamede gazetecilere yöneltilen suçlamalara gösterilen deliller arasında haber takibi amacıyla katıldığı basın açıklamaları ve etkinlikler de bulunuyor. Gazeteci İsminaz Temel, 16 ay süren tutukluluğun ardından üçüncü duruşmada tahliye edilmişti.

3 Haziran Cuma

• Muhammet İkram Müftüoğlu, HDP Doğubayazıt İlçe Eşbaşkanı Abdullah Ekelek, Dicle Fırat Gazeteciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dicle Müftüoğlu, Turgay İlboğa, Yücel İlhan ve savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Aziz Oruç’un “örgüt üyeliği”, “örgüt propagandası” ve “örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçlamalarıyla yargılandığı davanın sekizinci duruşması Ağrı 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 09:00’da görülecek. Müftüoğlu, Ekelek, İlboğa ve İlhan, Ermenistan üzerinden Avrupa’ya geçmek istediği sırada pasaportunun sahte olduğu gerekçesiyle mahkeme kararı olmadan İran’a iade edilen ve bu ülke yetkililerinden kötü muamele gördükten sonra Türkiye-İran sınırına bırakılan gazeteci Oruç’a  yardım ettikleri gerekçesiyle bu dosyada Oruç ile birlikte yargılanıyorlar. 18 Aralık 2019 tarihinde Türkiye’ye yasa dışı yollarla girdiği gerekçesiyle Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde tutuklanan Oruç, 11 aylık tutukluluğun ardından 9 Kasım 2020 tarihinde görülen üçüncü duruşmada tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edilmişti.
• Aralarında KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) eski muhabiri Engin Eren’in de bulunduğu 67 kişinin “örgüt üyeliği”, “2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’na muhalefet etmek” ve “2911 sayılı Gösteri ve Yürüyüş Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamalarıyla yargılandığı davanın 30. duruşması Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 10:00’da görülecek. 2015 yılının Eylül ayında Türk Silahlı Kuvvetleri ile PKK arasında çıkan çatışmaya engel olmak amacıyla, aralarında HDP Milletvekili Ayşe Acar Başaran, dönemin Batman Belediyesi Eş Başkanları ve çeşitli sivil toplum örgütü temsilcilerinin de olduğu 83 kişi çatışma alanı Batman’ın Sason ilçesine bağlı Kelhasan kırsalına “canlı kalkan” olarak gitmek istemişti.Eylemi gazeteci olarak takip eden Eren de gözaltına alınmıştı.
• Gazeteci Devrim Ayık’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesinde, saat 13:30’da görülecek. Crohn hastası olan gazeteci Ayık, davada tutuklu olarak yargılanıyor. Mahkeme, davanın 25 Ocak’ta görülen yedinci duruşmasında Ayık’ın tahliye edilmesi talebini reddetmişti.