HAYRİ DEMİR
TİP İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil’in son 20 yılda hakkında soruşturma açılan ve yargılama sonunda ceza verilen gazetecilerin sayısını sorduğu Adalet Bakanlığı’ndan yanıt geldi: Veri bulunmuyor.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye İşçi Partisi (TİP) İstanbul Milletvekili Saliha Sera Kadıgil’in yargılanan ve tutuklanan gazetecilerle ilgili verdiği önergeyi yanıtladı. Soru önergesinde, Tele 1 TV Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ’ın, ‘4 Soru 4 Cevap’ isimli programda PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukat ve ailesiyle görüştürülmemesine dair açıklamaları nedeniyle tutuklanmasını gündeme getiren Kadıgil, ayrıca son 20 yılda yargılanan gazetecileri de sordu.
Temmuz ayında verilen önergende, “Türkiye’de son 20 yılda kaç gazeteci hakkında soruşturma açılmış ve bu gazetecilerin kaçı yargılama sonunda hangi hükümler uyarınca ceza almıştır” sorusu yöneltildi. Ayrıca Türkiye’nin Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 149’uncu sırada bulunmasının bakanlık tarafından nasıl değerlendirildiği soruldu.
Soru önergesine yanıtlar, Adalet Bakanı Tunç imzasıyla verildi. Kadıgil, Yanardağ’ın tutuksuz yargılanması gerekirken, neden tutuklandığını sormuştu. Bu soruya, mevzuattan alıntıların yer aldığı üç sayfa yanıt yazıldı. Yanardağ’ın tutuklaması ve tutukluluk halinin devamına ilişkin kararlarının, “bağımsız ve tarafsız mahkemelerce verildiği” kaydedildi.
Kadıgil’in yargılanan gazetecilerin sayısıyla ilgili yönelttiği soruyaysa, “ayrıntılı istatistiki veri bulunmamaktadır” yanıtı verildi. İlgili soruya verilen yanıt şöyle:
“Adli istatistikler sanık ve suç esas alınarak derlenmektedir. Müstakil bir düzenlemeye konu ve suçun unsuru olmadığı sürece, suç faillerinin makam ve sıfatları, meslek ve meşguliyetleri esas alınarak bilgi derlemesi yapılmadığından, Bakanlığımızda soru önergesinde konu edilen hususlarla ilgili ayrıntılı istatistiki veri bulunmamaktadır.”
Tutuklu gazeteciler ‘kamuoyunu ilgilendirmeyen bilgi’
Adalet Bakanlığı daha önce de tutuklu gazetecilerle ilgili yapılan Bilgi Edinme Başvurusu’na da ilginç bir yanıt vermişti. Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) 7 Eylül 2022 tarihinde tutuklu gazetecilerin sayısıyla ilgili başvuruya, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri tarafından yanıt verilmişti. Yanıtta, bakanlığa yöneltilen “tutuklu gazeteci sayısı kaçtır” sorusuna “kamuoyunu ilgilendirmeyen bilgi” yanıtı verilmişti: “Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkında bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.”
CİMER’e yapılan başvuruya bakanlık tarafından verilen yanıtta ise dönemin Adalet Bakanı Yardımcısı Akın Gürlek’in imzası bulunuyordu. Gürlek, İstanbul’da görevliyken çok sayıda gazetecinin yargılandığı davaya bakan ve haklarında cezalar veren heyetin başkanıydı. Aynı zamanda Gürlek, Canan Kaftancıoğlu, Selahattin Demirtaş gibi siyasetçilerin de yargılamalarının yapılarak cezaların verildiği davalarda mahkeme başkanlığı yapmıştı. Hâkimken baktığı davalarla ilgili yapılan haberleri gerekçe göstererek de çok sayıda gazeteci hakkında da şikâyette bulunan Gürlek’in bu şikâyetleri nedeniyle gazeteciler halen yargılanıyor.