Ankara’da darbedilerek gözaltına alınan üç gazeteci için yapılan başvurularda işkence yasağı, ifade özgürlüğü ve toplanma özgürlüğünün ihlal edilmesinin yanı sıra gazetecilerin gözaltına alındığı açıklama sırasında gerçekleşen başka bir toplanmanın engellemeye gerekçe gösterilmesinin ayrımcılık yasağın da ihlal edildiği belirtildi
Temmuz 2022’de meslektaşlarının tutuklanmasına karşı Ankara’da engellenen bir basın açıklaması öncesinde darp edilerek gözaltına alınan gazeteciler Deniz Nazlım, Sibel Yükler ve Yıldız Tar, işkence ve kötü muamele yasağı ile ifade ve toplantı özgürlüklerinin ihlal edildiği gerekçeleri ile tazminat talebiyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği’nin (DFGD) Diyarbakır’da tutuklanan 16 gazeteci için 5 Temmuz 2022'de Ankara'da yapmak istediği açıklamaya yönelik polis saldırısında gözaltına alınan gazetecilerin polisler hakkında yaptığı şikayet reddedilmiş, gazeteciler hakkında ayrıca Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefetten dava açılmıştı.
İşkence yasağı ihlal edildi
MLSA Hukuk Biriminin her gazeteci için ayrı ayrı yaptığı bireysel AYM başvurusunda, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile güvence altına alınan işkence ve kötü muamele yasağının gözaltı işlemi sırasında ölçüsüz ve orantısız şiddet kullanılarak ihlal edildiği belirtildi. Gözaltı işlemi sırasında gazetecilere ters kelepçe uygulaması ve havasız gözaltı aracında uzun süre bekletmenin hukuka aykırı ve ölçüsüz bir müdahale olarak gerçekleştiği öne sürüldü.
Yükler ve Tar için yapılan başvurularda ayrıca gazetecilerin darbedildiğini belgeleyen Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (TİHV) hazırladığı raporlar da AYM’ye sunuldu.
İfade ve toplantı özgürlüğü ihlal edildi
Başvurularda ayrıca basın açıklamasına katılan gazetecilerin maruz kaldıkları engelleme, yakalama ve gözaltı işlemleri ile Anayasa ve AİHS’de korunan ifade özgürlüğü ile toplantı ve gösteri düzenleme haklarının ihlal edildiği belirtildi.
Gazetecilerin gözaltı işlemleri konusunda yaptığı başvurularda kovuşturmaya yer olmadığına dair verilen karar hatırlatılarak, bu kararda savcının “başka bir grubun Doğu Türkistan'ın Urumçi Kentinde meydana gelen olayların yıl dönümü nedeniyle etkinlik düzenlemesi nedeniyle kolluk görevlileri tarafından şüphelilerin olay yerinden uzaklaştırılmak istendiği" yazdığı belirtildi.
Eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağı ihlal edildi
Siyasi başka bir konuda aynı mekan ve zamanda yapılan başka bir gösteriye izin verilmesi durumunun her üç gazetecinin de hak kullanımının siyasi görüşleri ve basın açıklamasının konusu sebebiyle engellendiğini açıkça ortaya koyduğu belirtilen başvurularda Anayasa'da ve AİHS’de teminat altına alınan ayrımcılık yasağı ve eşitlik ilkesinin ihlal edildiği belirtildi.
Etkili yargısal yol arama hakkı ihlal edildi
Gazetecilerin gözaltına ve orantısız müdahalede bulunan kamu görevlilerinin cezalandırılmasına yönelik suç duyurusunun etkin soruşturma yürütülmeden reddedildiği belirtilen başvurularda, eksik soruşturma neticesinde verilen takipsizlik kararı ile Anayasa ve AİHS tarafından korunan etkili başvuru hakkının da ihlal edildiği belirtildi.
Ayrıca gazetecilerin şikayetleri doğrultusuna etkin bir soruşturma yürütülmesi ve sorumluların cezalandırılmasına yönelik adımlar atılması talep edilen başvurularda ayrıca yaşanan ihlaller için maddi ve manevi tazminat talebinde bulunuldu.
