ELİF AKGÜL
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, avukat Esma Yaşar’ın başvurusu üzerine, 8 Mart 2022’deki İstanbul Feminist Gece Yürüyüşü’ne ilişkin İstanbul Valiliği ve Beyoğlu Kaymakamlığı'nın yürüyüşün engellenmesi ve toplu taşıma araç seferlerinin durdurulması kararını iptal etti. Mahkeme kararında, idari makamların kararının “toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı ihlali” olduğunu belirtti.
Yürüyüş öncesi uygunanan engeleme ve uluşım kısıtlaması kararın iptali için yapılan başvuruyu değerlendiren İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, kararında, “Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının tanımı, amacı ve mahiyeti dikkate alındığında bu hakkın unsurlarından biri de toplantı veya gösteri yürüyüşünün yapılacağı mekânı veya güzergahı seçme serbestisidir” dedi.
“Soyut ve kategorik olarak yasaklama kabul edilemez”
“Toplantı ve gösteri yürüyüşünün yapılacağı mekânın seçiminin kural olarak düzenleyicilerin takdirinde olması gerekmektedir” diyen mahkeme, “tercih edilen mekânın salt önceden belirlenen toplantı alanlarında olmadığı gerekçesiyle soyut ve kategorik olarak yasaklanması kabul edilemez” olduğunu kaydetti.
Kısıtlamanın zorunlu bir sosyal ihtiyacın varlığı ortaya konulmadıkça “orantısız müdahale” olacağını vurgulayan mahkeme, yürüyüşün yasaklanmasını gerektirecek “gerçek bir tehlikenin varlığını, alınabilecek önlemleri” ortaya koymaksızın, Beyoğlu ilçesinde önceden belirlenmiş başka bir toplantı alanının olmadığı gerekçesiyle tercih edilen mekânda toplantı ve gösteri yürüyüşü yapılmasının yasaklaması kararının hukuka aykırı olduğunu bildirdi.
“Karar emsal olabilir”
MLSA’ya konuşan avukat Esma Yaşar “Daha önce 1 Mayıs ve 8 Mart gibi tarihlerdeki toplantı ve gösteri yürüyüşlerini engellemek için benzer kararlar alınıyordu. Bunun üzerine yasaklama ve ulaşımın engellenmesi kararlarını idare mahkemesine taşıdık” dedi.
“İstanbul 2. İdare Mahkemesi davayı reddetti, bunun üzerine biz davayı bölge idare mahkemesine taşıdık. Bölge idare mahkemesi yasaklama kararını iptal ederek davamızı kabul etti” diyen Avukat Yaşar, kararın “emsal sayılabileceğini” ifade etti. Yaşar, kararın geçmişe yönelik olmakla beraber gelecekte toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkının kullanımına ilişkin ihlaller açısından önemli olduğunu vurguladı.
20. İstanbul Feminist Gece Yürüyüşü öncesinde İstanbul Valiliği ve Beyoğlu Kaymakamlığı, “toplumsal huzur ve barışın bozulabileceğini” öne sürerek yürüyüşü yasaklamış, Valilik Taksim metro istasyonu, Şişhane istasyonu İstiklal Caddesi giriş ve çıkışı ile Taksim-Kabataş füniküler hattının saat 13.00 itibariyle kapatılacağını bildirmişti.
Öte yandan, Beyoğlu Kaymakamlığı’nın Cumartesi Anneleri/İnsanları’na yönelik aldığı iki yasaklama kararının dava süreci ise hala sürüyor.
