MLSA’nın ses ve görüntü yasağı genelgesine açtığı davada yürütmenin durdurulması kararı
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA), Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 27 Nisan 2021’de yayımladığı, toplumsal olaylar sırasında ses ve görüntü kaydı alınmasını yasaklayan genelgeye karşı açtığı davada Danıştay, genelgenin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.
15 Aralık’ta MLSA Hukuk Birimi’ne tebliğ edilen kararda Danıştay 10. Daire, gazeteci Barış Altıntaş adına açılan davayı ve karşı savunmaları değerlendirdikten sonra, genelgenin haberleşme ve basın özgürlüğüne sınırlama getirdiğini tespit etti. Bu haklara yönelik sınırlamaların ancak yasa ile öngörülen durumlarda yapılabileceğinin hatırlatıldığı kararda, temel hak ve özgürlüklere getirilecek sınırlamaların ancak yasama organının tasarrufunda olabileceği vurgulanarak, genelgenin Anayasanın 13. ve 7. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.
Hak savunucuları ve aktivistlerin tepkisine yol açan ve 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü arifesinde çıkarılan bu genelgeye karşı dava açarak genelgenin yürütmesinin durdurulması talep edilmişti.
16 Ağustos’ta Emniyet Genel Müdürlüğü ve İçişleri Bakanlığı, Danıştay 10. Daire Başkanlığı’na birbirinin aynısı olan savunmalarını sunmuştu. Bu savunmalarda genelgenin yalnızca kurum içi görevlileri ilgilendirdiği, kolluğun “var olan yetkisinin açıklanmasına ilişkin talimat niteliğinde” olduğu ve “iç düzen işlemi” olduğu öne sürülerek, bir gazetecinin bu genelgeye karşı dava açma ehliyeti olmadığı iddia edilmişti. Ancak kolluk kuvvetlerinin bu genelgeden talimat alarak yaptığı her idari eylem tüm yurttaşları doğrudan etkiliyor ve dolayısıyla genelge pratikte “genel düzenleyici işlem” sonucunu doğuruyor.
Danıştay’a sunulan dava dilekçesinde genelgenin basın ve ifade özgürlüğüne müdahale niteliğinde olduğu ve bu uygulamanın Anayasa tarafından güvence altına alınan haber alma ve haber verme özgürlüğüne sansür getirmeyi amaçladığı vurgulanıyordu.
Kararı değerlendiren MLSA Eş Direktörü avukat Veysel Ok, İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Danıştay’a yolladığı savunmada bir gazetecinin bu davayı açma ehliyetinin olmadığını öne sürdüğünü hatırlatarak, “Mahkeme gazetecinin dava açma ehliyeti olduğunu tespit etti; dolayısıyla yürütmeyi durdurma kararı, gazetecilik mesleği açısından çok önemli. Umuyoruz davanın esası yönünden yapılacak değerlendirme sonucunda bu genelge iptal edilecektir.”